اختلالات عصبی در گربه ها

به عنوان صاحب گربه، دیدن اینکه گربه مورد علاقه شما از تشنج یا دوره ای که نتیجه یک اختلال عصبی است، رنج می برد، ترسناک است. با این حال، اختلالات عصبی در گربه ها ممکن است رخ دهد، همانطور که در انسان ها هم رخ می دهند. در واقع، مانند انسان، سیستم عصبی مرکزی گربه با شبکه پیچیده ای از اعصاب برای ارسال پیام به بدن کار می کند.

 مغز سیگنال هایی را از  طریق طناب نخاعی به اعصاب ارسال می کند و به اندام ها و ماهیچه ها می گوید که چگونه کار کنند. وقتی چیزی در بدن با این سیگنال ها تداخل پیدا کند، مشکلات مختلفی ممکن است رخ دهد. برخی از بیماری های عصبی را می توان با دارو و برخی دیگر را با جراحی درمان یا کنترل کرد.

اختلالات عصبی ناشی از اختلال در سیستم عصبی گربه شما است. اگر مشکل در مغز باشد، ممکن است تشنج رخ دهد. با این حال، عفونت در طناب نخاعی ممکن است منجر به راه رفتن ناپایدار، تلو تلو خوردن گربه، مشکلات در عملکرد اندام یا فلج کامل شود. اختلال در اعصاب می تواند تقریباً هر قسمت از بدن گربه از جمله صورت، دهان، پاها یا پنجه ها را تحت تأثیر قرار دهد.

 از آنجایی که سیستم عصبی اکثر عملکردهای اصلی بدن گربه را تحت تأثیر قرار می دهد، در صورت وجود مشکل عصبی، مشکلات مربوط به تعادل، گفتار (میو کردن)، غذا خوردن، ادرار کردن و مدفوع نیز می تواند وجود داشته باشد.

علائم اختلالات عصبی در گربه ها چیست؟

طیف وسیعی از علائم می تواند همراه با یک بیماری عصبی رخ دهد اما اگر ضایعه ای وجود داشته باشد، بروز علائم بستگی به محل و علت آن ممکن است متفاوت باشد. با این حال، یک گربه نمی تواند به شما بگوید که سرگیجه دارد یا افسرده است، بنابراین جستجو برای بازنمایی فیزیکی پریشانی در تشخیص بسیار مهم است.

اگر هر یک از علائم و نشانه‌های اختلالات عصبی زیر را در گربه خود مشاهده کردید، فوراً با دامپزشک مشورت کنید زیرا می تواند برای گربه شما خطرناک باشد.برخی از این علائم عبارتند از:

• فلج
• گیجی
• تشنج
• سر گیجه
• کوری ناگهانی
• مشکلات راه رفتن
• حرکات سریع چشم
• انقباض عضلانی یا لرزش

فلج

اختلالات عصبی یکی از دلایلی است که می تواند باعث شود یک گربه فلج جزئی یا کامل را تجربه کند. اگر گربه نتواند سر، زبان یا گردن خود را حرکت دهد، می توانید متوجه شوید که آیا گربه شما فلج شده است یا خیر. همچنین اگر گربه شما قادر به حرکت دادن پاها، پشت یا دم خود نباشد، این می تواند از نشانه های فلج شدن گربه باشد. 

گیجی

اگر گربه شما به طور ناگهانی دچار سردرگمی می شود. لازم است به محض اطلاع از این تغییر شخصیتی با دامپزشک مشورت کنید.

تشنج

اگر گربه شما یک اختلال عصبی داشته باشد، ممکن است ناگهان دچار تشنج شود. تشنج دوره‌های ناگهانی فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز است که معمولاً شامل از دست دادن کنترل بدن مانند بی اختیاری ادرار یا اجابت مزاج غیرارادی می باشد.

اگر گربه شما تشنج کند احتمال ابتلا به صرع نیز وجود دارد. بنابراین اگر گربه شما تشنج هایی را تجربه می کند که به فاصله چند دقیقه (10 تا 15 دقیقه) اتفاق می افتد، بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید.

عدم تعادل

گربه شما ممکن است یک بیماری دهلیزی (اختلال گوش داخلی) داشته باشد که باعث احساس عدم تعادل می شود. بنابراین اگر گربه شما احساس سرگیجه داشته باشد، همراه با علائم دیگر، مانند گیجی یا مشکل در راه رفتن، سر خودش را کج می کند.

کوری ناگهانی

اگر گربه شما دچار آسیب مغزی شده باشد علاوه بر علائم ذکر شده در بالا می تواند کوری ناگهانی را نیز تجربه کند.

مشکلات راه رفتن

یک گربه با اختلال عصبی ممکن است دچار ناتوانی در راه رفتن شود. همچنین به صورت مست (آتاکسی) راه برود یا شروع به راه رفتن به صورت دایره ای کند و دور خودش بچرخد.

حرکات سریع چشم

اگر دیدید که چشمان گربه شما به طور غیر طبیعی، غیرارادی و سریع به جلو و عقب می رود، به این حالت نیستاگموس گفته می شود که می تواند نشان دهنده یک اختلال عصبی در گربه شما باشد.

انقباض عضلانی

تشخیص انقباض یا لرزش عضلانی ممکن است دشوار‌ باشد. بنابراین ممکن است  نیاز به صرف زمان برای ارزیابی گربه خود داشته باشید تا بتوانید تشخیص دهید آیا این از علائم اختلالات عصبی در گربه ها است یا خیر.

علل اختلالات عصبی در گربه ها چیست؟

گاهی اوقات، معاینه دامپزشک، همراه با چند آزمایش تشخیصی، علت اختلال عملکرد عصبی گربه شما را آشکار می کند. در واقع تومورهای مغزی می‌توانند باعث ایجاد مشکلات بی‌شماری مانند تشنج، ناهماهنگی، نابینایی و تغییرات رفتاری شوند. البته علائم بالینی به شدت به اندازه و محل تومور بستگی دارد.

برخی از علل ایجاد اختلالات عصبی در گربه ها عبارتند از:

• سمومی مانند آفت کش ها و حشره کش ها می توانند بر سیستم عصبی گربه ها تأثیر بگذارند.
• بیماری های عفونی مانند FIV 7 ،FeLV یا  FIP 8  می توانند علائم عصبی را در گربه ها ایجاد کنند.
• بیماری های متابولیک، مانند اختلالات تیروئید و غده فوق کلیوی، می توانند منجر به تشنج و عدم کنترل حرکتی در گربه ها شوند.

مننژیت و آنسفالیت

مننژیت، التهاب غشایی که مغز و نخاع را می پوشاند، و آنسفالیت، التهاب مغز، معمولاً در اثر عفونت (باکتری، ویروسی، قارچی یا انگلی) ایجاد می شود. این دو بیماری ممکن است همزمان رخ دهند (مننژوانسفالیت)، و در برخی موارد می توانند نشانه مشکل در سیستم ایمنی گربه باشند.

بیماری دهلیزی

این بیماری زمانی اتفاق می‌ افتد که اعصابی که سیستم دهلیزی را در کانال‌ های گوش کنترل می‌ کنند تحت تأثیر قرار می‌ گیرند و باعث سرگیجه در گربه‌ ها می‌ شوند. در این صورت گربه ها ممکن است مست یا گیج به نظر برسند، سر خود را کج کنند یا حرکات چشم غیر طبیعی و  سریع را نشان دهند. عفونت یا تومور بزرگ گوش می تواند منجر به اختلال عملکرد دهلیزی شود.

اختلال عملکرد شناختی یا زوال عقل

در واقع اختلال عملکرد شناختی یا زوال عقل، بیشتر در گربه های مسن دیده می شود. گربه های مبتلا به زوال عقل به نظر می رسد نحوه استفاده از جعبه بستر، کاسه غذا و نحوه حرکت در خانه را فراموش کرده اند.

بیماری دیسک بین مهره ای (IVDD) یا فتق دیسک

این بیماری شامل التهاب یا جابجایی دیسک های ستون فقرات است که در نهایت به نخاع فشار وارد می کند و منجر به درد و فلج احتمالی می شود. اگرچه در سگ ها شایع تر است، اما گاهی اوقات در گربه ها نیز رخ می دهد.

هایپرستزی

سندروم هایپرستزی وضعیتی است که می تواند تعداد زیادی از گربه ها را تحت تاثیر قرار دهد. گاهی اوقات به هایپرستزی  اختلال پوستی موج دار گفته می شود. بی حسی گربه اغلب با واکنشی به حیوان خانگی شدن در امتداد پشت اشتباه می شود، بنابراین زمانی که پوست موج دار یا منقبض می شود.

گربه ممکن است به طور ناگهانی ناحیه مورد نظر را خراش دهد یا بیش از حد اصلاح کند و یک انفجار ناگهانی انرژی یا سایر واکنش های غیر طبیعی رخ دهد. علاوه بر این  استرس و اضطراب ممکن است به سندرم هایپرستزی اضافه شود.

چگونه می توان اختلالات عصبی را در گربه ها تشخیص داد؟

یک ارزیابی کامل عصبی باید در مطب دامپزشک انجام شود. بنابراین ابتدا، دامپزشک در مورد سابقه پزشکی گربه شما می پرسد. سپس یک معاینه فیزیکی جامع از موارد زیر را انجام می دهد:

• رفلکس ها. دامپزشک با بررسی رفلکس گربه، معاینه چشم های گربه و ارزیابی درد شروع به معاینه می کند. در بسیاری از موارد، دامپزشک می خواهد حرکت گربه شما را در اطراف تماشا کند.
• روش های آزمایشگاهی. دامپزشک ممکن است بر اساس نتیجه معاینه فیزیکی، تشخیص های اضافی مانند کار آزمایشگاهی را توصیه کند. بنابراین ممکن است آزمایش خون کامل، آزمایش شیمیایی خون و آزمایش ادرار تجویز شود و آزمایش تیروئید می‌ تواند پر کاری تیروئید گربه را رد کند، که گاهی اوقات می‌تواند خود را با علائم عصبی خفیف نشان دهد. دامپزشک همچنین ممکن است بخواهد فشار خون بالا را نیز بررسی کند.
• اشعه ایکس. رادیوگرافی (اشعه ایکس) از اندام ها و ستون فقرات می تواند مسائل واضحی مانند ضربه به ستون فقرات یا تومورهای بزرگ در بدن را نشان دهد.
• تصویربرداری. اگر دامپزشک نتواند علت دقیق علائم را تعیین کند، ممکن است به یک متخصص مغز و اعصاب دامپزشکی ارجاع داده شوید که یافته‌ ها را بررسی کند و احتمالاً تصویربرداری پیچیده‌ تری مانند MRI یا سی‌تی اسکن را برای بررسی تومورها توصیه کند.
• شیر مایع نخاعی. شیر مایع نخاعی مغزی نیز ممکن است سفارش داده شود، که امکان تجزیه و تحلیل میکروسکوپی مایع اطراف ستون فقرات را فراهم می کند و به طور بالقوه وجود عفونت، خون و سایر سلول های غیر طبیعی را آشکار می کند.

چگونه می توان اختلالات عصبی را در گربه ها  درمان کرد؟

درمان اختلالات عصبی در گربه ها با تشخیص این اختلال شروع می شود و مراقبت ها بر اساس تشخیص بسیار متفاوت خواهد بود.

سندرم هایپرستزی

درمان معمولاً شامل تغییراتی است که اضطراب را کاهش می دهد.

مننژیت و آنسفالیت

درمان شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب و تغییر سیستم ایمنی است. همچنین در صورت نیاز از آنتی بیوتیک ها، ضد قارچ ها یا داروهای ضد انگلی نیز استفاده می شود. مراقبت های حمایتی در خصوص مننژیت و آنسفالیت می تواند شامل تجویز مایعات، مدیریت درد و مکمل های غذایی باشد.

بیماری دهلیزی

درمان به علت واقعی اختلال در عملکرد بستگی دارد. اگر عفونت گوش وجود داشته باشد، گربه شما ممکن است به قطره گوش و داروهای خوراکی نیاز داشته باشد. همچنین مراقبت های حمایتی در صورت نیاز نیز انجام می شود.

اختلال عملکرد شناختی

هیچ درمانی برای اختلال عملکرد شناختی وجود ندارد، اما برخی داروها و مکمل های غذایی می توانند به مدیریت و کنترل آن کمک کنند.

بیماری دیسک بین مهره ای

در موارد خفیف (زمانی که حیوان خانگی هنوز می تواند راه برود)، دامپزشکان ممکن است روشی را امتحان کنند که شامل استراحت یا داروهای ضد التهابی است. جراحی اغلب برای درمان موارد شدید استفاده می شود.

تومورهای مغزی

یک تومور خوش خیم به نام مننژیوم اغلب با جراحی برداشته می شود که می تواند به گربه شما کمک کند پس از برداشتن یک زندگی عادی داشته باشد. با این حال، بدون مداخله جراحی، این نوع تومور ممکن است گسترش یابد و منجر به اختلال عملکرد عصبی بیشتر شود.

اختلالات تشنج

زمانی که تشخیص های پیشرفته هیچ دلیل دقیقی برای تشنج گربه نشان نمی دهد، معمولاً صرع تشخیص داده می شود که با تجویز روزانه دارو کنترل می شود.

بسته به علت، تجویز روزانه دارو می تواند کیفیت زندگی گربه شما را طولانی تر کند. اگر تومور بدخیم مغزی علت این اختلال باشد، ممکن است عوامل زیادی پیش آگهی گربه شما را تعیین کنند. مراقبت های تسکینی، پرتو درمانی، شیمی درمانی و برداشتن جراحی می توانند کمکی برای گربه شما باشند.

چگونه از اختلالات عصبی در گربه ها پیشگیری کنیم؟

بسیاری از اختلالات عصبی قابل پیشگیری نیستند، اما حفظ یک سبک زندگی سالم، هر گربه را در بهترین حالت نگه می دارد. طبق توصیه دامپزشک در طول دوران بزرگسالی به گربه خود غذای با کیفیت بدهید. به آن فضای کافی برای غلت زدن، بازی و ورزش بدهید. و همیشه به گربه خود عشق و توجه داشته باشید.