مارمولک های جکو، رفتار ها و نحوه نگهداری آن

مارمولک های جکو، یکی از محبوب ترین گونه های مارمولک است که به عنوان حیوان خانگی نگه داری می شود. بچه جکو ها می توانند حیوان خانگی فوق العاده ای باشند. مارمولک های جکو در صورت نگه داری و تغذیه خوب می توانند به خزندگانی مقاوم تبدیل شده و سالهای زیادی عمر کنند. نکته اصلی این است که قبل از خرید یک جکو، باید تمام اطلاعات لازم درباره نگه داری و مراقبت از آن ها را کسب کنید.

بیش از 2000 گونه جکو، در رنگ و پوست و الگوهای ظاهری مختلف، در سراسر جهان شناخته شده است. هنگام تولد، جکو تازه به دنیا آمده معمولاً 3 تا 4 اینچ طول دارند. جکو های بالغ ماده از 7 تا 8 اینچ رشد می کنند، در حالی که طول بدن نرها به 8 تا 10 اینچ می رسند.

برای برقراری ارتباط با این‌ خزندگان، بهتر است یک‌ بچه جکو را از فروشگاه حیوانات خانگی تهیه کنید. از آن جا که سیستم ایمنی بچه جکو ها با طور کامل تکامل نمی یابد، لازم است برای پیشگیری از بروز بیماری های مختلف، در مراقبت و تغذیه آن ها دقت بیشتری به خرج بدهید.

محل نگه داری مناسب برای یک بچه جکو

جکوها معمولاً در تراریوم های شیشه ای 10 تا 20 گالنی می توانند به خوبی زندگی کنند. از جعبه های پلاستیکی مخصوص نگه داری حیوانات خانگی نیز می توان استفاده کرد، به شرطی که جعبه حداقل یک فوت ارتفاع داشته باشد تا از بیرون پریدن جکو جلوگیری کند. تراریوم های بیست گالنی برای نگه داری جکو های بزرگسال بهتر هستند. برای نگه داری هم زمان بیش از یک جکو، به تراریوم بزرگتری نیاز خواهید داشت.

البته تراریوم های دارای حجم بیشتر از ۲۰ گالن، به دلیل فضای بزرگی که دارند، به سختی گرم و مرطوب نگه داری می شوند. برای تامین تهویه و نیز جلوگیری از فرار جکو، باید از یک توری مشبک‌ برای پوشاندن تراریوم استفاده کنید. یک جعبه پلاستیکی وارونه و کوچک با یک درب برش خورده، پر از خزه مرطوب یا ورمیکولیت، می تواند در داخل تراریوم به عنوان یک جعبه مخفی استفاده شود.

چنین محفظه ای با حفظ رطوبت بیشتر، می تواند به پوست اندازی این خزنده کمک کند. به طور کلی، می توانید از گیاهان مختلف، برای حفظ رطوبت تراریوم تان استفاده کنید.

نیاز بچه جکوها به گرما و رطوبت

انواع جکوها، صرف نظر از گونه خود، به یک محیط گرم برای زندگی نیاز دارند. گرمای مورد نیاز را می توان به کمک یک‌ لامپ حرارتی و یا تشک های حرارتی (قرار دادن در زیر محفظه) تامین کرد. البته نباید محیط تراریوم را داغ کنید، بلکه باید صرفا دما را تا حد مورد نیاز برای زندگی جکو بالا ببرید.

البته، حتما باید به این نکته توجه داشته باشید که قرار نیست تمام قسمت های تراریوم نگه داری از یک جکو دارای دمای یکسانی باشد. باید اختلاف دمایی بین دو قسمت تراریوم ایجاد شود. در واقع یک‌ قسمت از تراریوم باید خنک ترین، و قسمت دیگری باید گرم ترین نقطه تراریوم باشد. سایر نقاط باید بین این دو دما متغیر باشند.

کنترل دمای تراریوم جکو

باید به صورت روزانه، دمای تراریوم را کنترل کند. این کار می توانید به کمک‌ دما سنج های لیزری که از راه دور دما را اندازه گیری می کنند، انجام دهید. در صورتی که به این وسیله دسترسی ندارید، می توانید از دماسنج های ثابت برای اندازه گیری دمای تراریوم استفاده کنید.

کنترل رطوبت تراریوم جکو

رطوبت تراریوم، باید به کمک دستگاه های رطوبت سنج کنترل شود. در حالت ایده آل، رطوبت باید بین 70-50 درصد حفظ شود. چنین رطوبتی باعث پوست اندازی کامل جکو می شود. کمبود رطوبت می تواند باعث بروز اشکال در پوست اندازی جکو شود.

اکثر گونه های جکو در طبیعت به صورت شبانه زندگی کرده و در واقع شب ها فعال هستند. به همین دلیل در معرض تابش زیاد نور آفتاب نیستند. در نتیجه، برخی از پرورش دهندگان خزندگان و دامپزشکان گمان می کنند که جکو ها به نور ماوراء بنفش احتیاجی ندارند.

نیاز جکو ها به نور ماوراء بنفش موضوعی بحث برانگیز است. برخی از دامپزشکان گمان می کنند که جکوها وقتی به صورت روزانه در معرض نور آفتاب قرار می گیرند، عملکرد بهتری داشته و کمتر به بیماری های اسکلتی مانند بیماری متابولیک استخوان مبتلا می شوند. اگر جکو را به صورت کامل در خانه نگه می دارید، می توانید از لامپ ماوراء بنفش برای تامین نیاز این خزنده استفاده کنید.

بستر مناسب برای تراریوم جکو

گرچه جکوها در طبیعت ممکن است روی ماسه یا خاک زندگی کنند، اما این بسترها معمولاً برای استفاده در تراریوم این حیوان خانگی توصیه نمی شوند. زیرا ممکن است جکو ناخواسته آن ها را بلعیده و دچار اختلالات گوارشی یا انسداد شود. استفاده از پوشش های تولید شده از کاغذ، مانند گلوله های کاغذی بازیافتی که به طور معمول برای پوشش محفظه نگه داری از خوکچه های هندی و خرگوش استفاده می شوند، یا روزنامه خرد شده، بهتر است. زیرا در صورت مصرف خوراکی، قابل هضم هستند.

تغذیه جکوهای خانگی

جکوهای پلنگی، گوشتخوار هستند. این جکوها گیاهان یا سایر مواد گیاهی را نمی خورند. بلکه حشرات زنده مانند کرم های کنج اله ای و جیرجیرک ها را می خورند. جکوهای تاجداری که در طبیعت زندگی می کنند، علاوه بر حشرات، مقدار کمی میوه نیز می خورند.

می توان به صورت روزانه، به بچه جکوها جیرجیرک های کوچک و کرم های خوراکی داد. به طور کلی حشرات خوراکی نباید از اندازه عرض سر جکو بزرگتر باشند. وقتی بچه جکوها بزرگ شدند، می توان هر یک روز در میان با حشرات مختلف آن ها را تغذیه کرد.

حشرات خوراکی، باید قبل از مصرف شدن توسط گكوها، از یک رژیم غذایی حاوی كلسيم، ويتامين ها و مواد معدني گوناگون بهره مند باشند تا جکو تغذيه متعادلي داشته باشد. اگر حشرات را خودتان برای تغذیه جکو پرورش می دهید. باید آن ها را سه بار در هفته با پودر کلسیم، دو بار در هفته با پودر کلسیم حاوی ویتامین D3 اضافی و یک بار در هفته با یک مکمل معدنی تغذیه کنید.

حشرات را می توان در ظرف های کم عمق کوچکی که بچه جکو ها بتوانند از آن غذا بخورند، قرار داد. اگر یک‌ بچه جکو در حدی کوچک است که نمی تواند از ظرف غذا بخورد، باید تا زمانی که با حد کافی بزرگ می شود، با دست به آن ها غذا بدهید. همواره باید به مقدار مورد نیاز غذا در ظرف جکو ها قرار بدهید.

اگر چند حشره در ظرف غذا باقی بمانند، ممکن است باعث بروز آسیب پوستی در جکو شوند. همچنین باید یک ظرف مخصوص آب شیرین‌ برای تامین آب جکو همواره در تراریوم باشد. البته آب موجود در این‌ ظرف، با تبخیر سطحی، به تامین رطوبت تراریوم نیز کمک می کند.

رام کردن بچه جکو

بچه جکوها می توانند بسیار ریز، ظریف و آسیب پذیر باشند، بنابراین باید هنگام دست زدن و لمس آنها، با دقت‌ زیادی عمل کنید. لمس کردن یک جکو از دوران کودکی می تواند باعث از بین رفتن ترس این خزنده از لمس شدن شود. با این حال، تا زمانی که یک جکو حداقل سه اینچ طول نداشته باشد. ممکن است هنگام دست زدن به آن آسیب ببیند.

بنابراین مهم است که قبل از دست زدن و برداشتن جکو، اجازه بدهید که این خزنده به حد کافی بزرگ شود. همچنین، در دو هفته اول ورود جکو به تراریوم جدید، بهتر است تا حد امکان از دست زدن به این خزنده امتناع کنید. باید اجازه بدهید که جکو به محیط جدید عادت کند. پس از این مدت، 5 تا 15 دقیقه در روز دست زدن و لمس کردن کافی است تا جکو ها به لمس شدن عادت کنند. هرگز نباید با دستان تان بدن یک جکو را فشار بدهید.

توجه به این نکته بسیار ضروری است که خزندگان باکتری ها، سایر میکروب ها و مواد شیمیایی سمی را از طریق پوست خود جذب می کنند. بنابراین هر کسی که یک جکو را لمس می کند، این کار را باید فقط با دست تمیز انجام دهد. برعکس، از آنجا که خزندگان باکتری های بیماری زا مانند سالمونلا را بر روی پوست خود حمل می کنند. (این باکتری می تواند در حین دست زدن به یک جکو، به افراد منتقل شود.) همچنین بسیار مهم است که افراد پس از لمس بدن جکو دستان خود را کاملا بشویند.

جدا شدن دم در جکوها

یک رفتار جالب در جکوها، جدا شدن دم آن ها است. در واقع جکو ها برای فرار از دست شکارچیان مختلفی که دم آن ها را می گیرند، با جدا کردن دم خود فرار می کنند! به همین دلیل، هرگز نباید جکوها را با دم شان جا به جا کرد. در غیر این صورت ممکن است آسیب ببینند.

دم های از دست رفته در جکوها می توانند دوباره از نو رشد کنند. اما ناحیه جدا شدن دم می تواند به عفونت مبتلا شده و باعث شود دم تازه روییده شکل و رنگ متفاوتی با یک دم طبیعی داشته باشد. بنابراین بهتر است بچه جکو ها را به آرامی روی کف دست خود به صورت صاف نگه دارید. از دست دیگر خود باید برای جلوگیری از پریدن و فرار این‌ خزنده استفاده کنید.

بیماری های شایع در بچه جکوها

متأسفانه بسیاری از صاحبان جکو قبل از خرید و آوردن آن ها به خانه در مورد محل زندگی، نوع تراریوم یا نیاز های تغذیه ای این خزندگان، آموزشی نمی بینند. به عنوان مثال، دارندگان جکو معمولاً نمی دانند که باید به حشرات مکمل های تغذیه ای بدهند. با این کار به طور غیر مستقیم بخش عمده ای از نیاز های غذایی جکوها تامین می شود.

بیماری متابولیک استخوان

به عنوان مثالی دیگر، در نتیجه عدم تامین کلسیم مورد نیاز، بچه جکوها می توانند به بیماری متابولیک استخوان مبتلا شوند.

در چنین شرایطی، نسبت کلسیم به فسفر در بدن مارمولک به طور معمول کمتر از نسبت ایده آل 2 به 1 خواهد بود. در نتیجه، استخوان های آنها هرگز محکم نخواهند شد. بلکه نرم و اسفنجی مانده و ممکن است چین خورده یا شکستگی پیدا کنند. جکوهای دارای مشکل استخوانی ضعیف شده و از حرکت و غذا خوردن دست می کشند. این حیوانات در صورت عدم درمان، اغلب می میرند.

صاحبان جکویی که هر یک از این علائم را در حیوانات خانگی خود مشاهده می کنند باید آن ها را در اسرع وقت نزد یک‌ دامپزشک ببرند. دامپزشک برای رفع این مشکل، درمان با کلسیم و ویتامین D را شروع خواهد کرد. با درمان زودهنگام، این حیوانات می توانند بهبودی کامل پیدا کنند.

انسداد روده

بیماری شایع دیگر در بچه جکوها، انسداد روده با ماسه است. جکوها به همراه غذا معمولا ماسه نیز مصرف می کنند. ماسه ها می توانند توده ای تشکیل داده و باعث انسداد روده این خزنده شوند. جکوهای مبتلا به انسداد روده، مصرف غذا را متوقف می کنند، ضعیف می شوند، برای دفع مدفوع به خود فشار می آورند و در نهایت به طور کلی هیچ مدفوعی دفع نمی کنند.

صاحبان این‌ خزنده خانگی، اگر هر کدام از این‌ علائم را در جکو خود ببینند. باید حیوان خانگی خود را سریعاً نزد یک دامپزشک ببرند. بسیاری از جکوهای مبتلا به انسداد روده با تزریق مایعات زیر جلدی، تنقیه و مصرف ملین های خوراکی،  می توانند نجات پیدا کنند.

یکی دیگر از مشکلات شایع در بچه جکوها، بروز لکه ها و آسیب های پوستی در اثر کمبود رطوبت است. جکوهایی که در رطوبت خیلی کمی نگه داشته می شوند، کم آب می شوند. در چنین شرایطی جکو ممکن است به لکه های پوستی در اطراف انگشتان پا و اطراف چشم مبتلا شود.

در نتیجه این اختلال، جکوها از خوردن دست می کشند، وزن کم می کنند و اغلب می میرند. درمان زودهنگام برای مبارزه با این‌ اختلال ضروری است.

منبع:

https://www.petmd.com/reptile/care/caring-baby-gecko