آیا گوسفندها دندان بالایی دارند؟
قبل از بررسی دندان بالایی گوسفندان،لازم است بدانیم که هیچ کدام از گوسفندان بالغ، هیچ دندان بالایی بر روی فک بالایی خود ندارند. در واقع، آن ها فقط یک پد دندانی دارند. دندان های گوسفندان، به دو بخش مجزا تقسیم می شوند، یعنی هشت دندان ثنایای دائمی در فک پایین جلویی و بیست و چهار دندان آسیاب، که دومی در هر طرف فک بالا و پایین به شش قسمت تقسیم می شود.
آن ها یک ساختار مخصوص در جلوی دهان خود دارند که مانند قیچی دندانه دار عمل می کند تا به آن ها کمک کند که علف ها را با دهان خود بگیرند. به طور کلی، آن ها از زبان خود برای نرم کردن و تکه تکه کردن علف های زبر و پاره کردن آن ها، استفاده می کنند.
چرا گوسفندها دندان بالایی ندارند؟
گوسفندها دندان دارند، اما در قسمت جلویی دهان نیستند. آن ها یک ساختار مخصوص در جلوی دهان خود دارند که مانند قیچی دندانه دار عمل می کند تا به آن ها کمک کند علف را بگیرند. به طور کلی، گوسفندان، به کمک روش های مختلف، غذای خود را می خورند.
در پشت دهان، آن ها پنج تا شش ردیف دندان دارند که به آن ها در جویدن غذا کمک می کنند. قسمت جلویی دهان آن ها، یک پد فیبری به حساب می آید. آن ها نشخوارکنندگانی هستند که غذای خود را پس از جویدن، دوباره به دهان می آورند و دوباره آن را می جوند. همچنین، بهتر است بدانید که تعیین سن گوسفند از روی دندان، امکان پذیر است.
چرا گوسفندان را جزو حیوانات نشخوار کننده طبقه بندی می کنند؟
نشخوارکنندگان، پستاندارانی دارای سیستم گوارشی منحصر به فرد هستند که به آن ها اجازه می دهد بهتر از سایر گیاه خواران، از انرژی حاصل از مواد گیاهی مصرف شده، استفاده کنند. برخلاف حیوانات تک معده ای، مانند خوک ها و انواع طیور، نشخوارکنندگان سیستم گوارشی دارند که برای تخمیر مواد غذایی طراحی شده و پیش سازهایی برای تولید انرژی برای حیوان، فراهم می کند تا گوسفند و سایر نشخوار کنندگان، از آن استفاده کنند. به همین علت، تغذیه حیوانات نشخوارکننده، می تواند بازدهی بیشتری را به ارمغان بیاورد.
آناتومی و عملکرد دستگاه گوارش نشخوارکنندگان
سیستم گوارشی نشخوارکنندگان، به طور منحصر به فرد است و ویژگی های خاصی دارد. چنین سیستم گوارشی، حیوانات نشخوارکننده، مانند گوسفند را، واجد این شرایط می کند که از مواد غذایی حاوی علوفه بالا، از جمله یونجه و چمن، به عنوان منبع تامین نیازهای مختلف خود، استفاده کنند.
آناتومی دستگاه گوارش نشخوارکنندگان
از جمله بخش های دستگاه آناتومی حیوانات نشخوارکننده، عبارت اند از:
- زبان
- دهان
- مری
- پانکراس
- کیسه صفر
- روده بزرگ
- روده کوچک
- معده چهار قسمتی (شکمبه، رتیکولوم، اوماسوم و شیردان)
- غدد بزاقی (تولید بزاق به عنوان بافر برای تنظیم PH شکمبه)
نحوه گوارش مواد غذایی مصرف شده در نشخوارکنندگان
به طور کلی، یک حیوان نشخوارکننده، مانند گوسفند، از دهان (حفره دهان) و زبان خود، برای برداشت علوفه در هنگام چرا و یا مصرف خوراک های مناسب دیگر، استفاده می کند. گوسفندان در حین چرا، علوفه را با پیچاندن زبان خود به دور گیاهان و سپس کشیدن علوفه به سمت بیرون، برای تامین نیازهای غذایی شان، مصرف می کنند.
سقف دهان نشخوارکنندگان، یک کام سخت یا نرم بدون ثنایا است. دندان فک پایین، در برابر این پد سخت، دندان کار به حساب می آید. ثنایای انتخاب گر، بخش علفی یا گیاهی ماده غذایی را می گیرد. این دندان، پهن و با تاج بیل مانند است. در مقابل، انتخاب کننده های کنسانتره، باریک تر هستند و پرمولرها و مولرهای اسکنه ای شکل، بین فک بالا و پایین، با همدیگر مطابقت دارند.این دندان ها در طی جویدن و نشخوار اولیه، مواد گیاهی مصرف شده را خرد و آسیاب می کنند.
آناتومی دندان گوسفند
به طور کلی، باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که شما از طریق آناتومی دندان، می توانید از سن گوسفند مطلع شوید. تعداد، وضعیت، و ترتیب رویش دندان های ثنایای دائمی، در گوسفندها، جزو نشان گر های اصلی سن آن ها هستند. با این حال، تفاوت زیادی در زمان رویش دندان های ثنایای دائمی وجود دارد که به علت تنوع در نژاد، سویه و محیط و به ویژه تغذیه، ایجاد می شوند.
به طور کلی، گوسفندان در قسمت جلویی فک بالایی، که از یک پد متراکم، سخت و فیبری تشکیل شده است، دندانی ندارند. هنگام تولد، بره معمولاً بدون دندان است. در عرض یک هفته پس از تولد، دندان های موقت شیری در فک پایین جلویی ظاهر می شوند و تا دو ماهگی بره، این دندان ها ، در مجموع به تعداد 8 عدد، می رویند.
این دندان های موقت، با دندان های ثنایای دائمی جایگزین می شوند. به طور کلی، در طول دوره رشد دندان ها، گوسفندها با تعداد دندان های ثنایای دائمی موجود در دهان، مانند دو دندان، چهار دندان، شش دندان، هشت دندان یا دهان پر، نام گذاری می شوند.
آیا گوسفندها دندان های پایینی دارند؟
به طور کلی، تنها با نگاه کردن به دندان های یک گوسفند، می توان تخمین تقریبی از سن گوسفند به دست آورد. هنگام تخمین سن مهم است که در نظر داشته باشید که آیا این نژاد زودرس است یا دارای بلوغ دیررس. برای مثال، نژادهای بریتانیایی با سرعت بیشتری نسبت به مرینوس بالغ می شوند و دندان های آن ها در سنین پایین تری در می آیند . وضعیت دندان ها، بسته به نوع خوراک و مرتعی که گوسفندان در آن چرا می کنند، متفاوت خواهد بود. در صورت تغذیه طولانی مدت، به خصوص اگر مرتع دارای خاک شنی باشد، دندان های گوسفند فرسوده خواهد شد.
کاربرد بزاق در دهان گوسفند
به طور کلی، بزاق به جویدن و بلع مواد غذایی خورده شده، کمک می کند. بزاق حاوی آنزیم هایی برای تجزیه چربی و نشاسته است و در باز یافت نیتروژن به داخل شکمبه، نقش دارد. مهم ترین عملکرد بزاق، بافر کردن سطوح مخاط و تنظیم pH در رتیکولوم و شکمبه است.
علوفه و خوراک در صورت مصرف با بزاق، با عناصری مانند سدیم، پتاسیم، فسفات، بی کربنات و اوره مخلوط می شوند تا بولوس تشکیل شود . پس از آن که بولوس تشکیل شد، از دهان به رتیکولوم حرکت می کند. سپس، از طریق یک بخش لوله مانند به نام مری، عبور می کند. انقباض عضلانی و اختلاف فشار، این ماده را از مری به سمت رتیکولوم حرکت می دهد.
عمل جویدن در نشخوار کنندگان
به طور کلی، نشخوارکنندگان به سرعت غذای خود را می خورند. در واقع، این دسته از حیوانات، بسیاری از خوراک خود را بدون جویدن کافی، می بلعند. سپس این حیوانات، دوباره غذای خورده شده را بالا آورده و در دهان خود، برای بار دیگر آن با می جوند.
مری در نشخوارکنندگان، به صورت دو طرفه عمل می کند و در صورت لزوم به آن ها اجازه می دهد تا برای جویدن بیشتر، غذایی را که قبلا بلعیده اند، دوباره به دهان باز گردانده و از نو بجوند. فرآیند نشخوار در این دسته از حیوانات، به این صورت تعریف می شود که علوفه و سایر مواد غذایی، برای جویدن بیشتر و مخلوط شدن با بزاق، به دهان بازگردانده می شوند.
سپس، حیوانات نشخوار کننده، مواد غذایی را که دوباره جویده شده اند، بلعیده و آن را به سمت رتیکولوم، منتقل می کنند. سپس، بخش جامد غذای بلعیده شده، به آرامی برای تخمیر، به سمت بخش شکمبه حرکت می کند. در حالی که بیشتر قسمت مایع غذاهای بلعیده شده، به سرعت از رتیکولوم به داخل شکمبه و شیردان حرکت می کند.
بخش جامد باقی مانده در شکمبه، معمولاً تا 48 ساعت در آن قسمت باقی می ماند و لایه ای متراکم را در شکمبه تشکیل می دهد. در چنین محیطی، در داخل شکم گوسفندان، میکروب ها می توانند از مواد غذایی فیبری، برای تولید پیش سازهای انرژی مورد نیاز خود، استفاده کنند.
آیا گوسفندها در بالا و پایین دهان خود دندان دارند؟
گوسفندان در قسمت پایین دهان خود، دندان دارند. ولی در قسمت جلویی فک بالا، دندانی ندارند. نشخوارکنندگان واقعی، مانند گوسفندان، دارای یک معده چهار قسمتی هستند. این قسمت ها، عبارت اند از:
- شکمبه
- رتیکولوم
- بخش اوماسوم
- قسمت شیردان
معده نشخوارکنندگان، به طور معمول، تقریبا به میزان 75 درصد از حفره شکم را پوشش می دهند. اندازه نسبی این چهار بخش، به شرح زیر است:
- شکمبه و رتیکولوم: 84 درصد از حجم کل معده
- ۱۲ درصد اوماسوم و شیردان 4 درصد را تشکیل می دهند.
به طور کلی، می توان گفت که شکمبه، بزرگترین بخش معده است.
بخش رتیکولوم دستگاه گوارش یک نشخوار کننده، منبعی از میکروارگانیسم های متفاوت است. (میکروارگانیسم های مفید برای گوارش مواد غذایی). این میکروارگانیسم ها، شامل باکتری ها، قارچ ها و … هستند. این میکروب ها، دیواره های سلولی گیاه را تخمیر می کنند و به بخش های کربوهیدراتی تشکیل دهنده خود می شکنند و اسیدهای چرب فرار (VAFs) مانند استات (برای سنتز چربی)، پروپیونات (برای سنتز گلوکز) و بوتیرات را، از این کربوهیدرات ها، تولید می کنند.
این دسته از حیوانات، از این VAF ها برای تولید انرژی مورد نیاز خود استفاده می کنند. به طور کلی، دستگاه گوارش یک حیوان نشخوار کننده، این امکان را به حیوان می دهد که با بازدهی بیشتر، انرژی مورد نیاز بخش های مختلف تشکیل دهنده بدن خود را، تامین کند.
به طور کلی، دندان های یک گوسفند، به دو بخش مجزا تقسیم می شود. یعنی هشت دندان ثنایای دائمی در فک پایین جلویی و بیست و چهار دندان آسیاب، که دومی در هر طرف فک بالا و پایین، به شش قسمت تقسیم می شود. در واقع، گوسفندان در قسمت جلویی فک بالایی که از یک پد متراکم، سخت و فیبری تشکیل شده است، دندانی ندارند.
چرا گوسفندها دندان بالایی ندارند؟
بره ها در بدو تولد دارای هشت دندان شیری (یا غیر دائمی) یا دندان های ثنایای موقت هستند که روی فک پایینی آن ها قرار گرفته اند. آن ها هیچ دندانی روی فک بالایی خود ندارند. در واقع، آن ها فقط یک پد دندانی دارند. گوسفندی که دندان ثنایا ندارد همچنان می تواند زنده بماند. زیرا بیشتر از دندان های آسیاب خود برای جویدن خوراک استفاده می کند.
گوسفندان چند دندان دارند؟
به طور کلی، می توان گفت که گوسفند ها، دارای 32 دندان دائمی با فرمول دندانی 2 است (ثنایا 0/4، پرمولر 3/3 و مولر 3/3). دندان های ثنایای موقت از بدو تولد، به طور متوالی در فواصل زمانی تقریباً هفتگی، رویش پیدا می کنند. سه دندان پرمولر موقت در عرض دو تا شش هفته رویش پیدا می کند.
