بوتولیسم در اسب ها
بوتولیسم در اسب ها
بوتولیسم در اسب ها تا حدودی می تواند کشنده باشد. بوتولیسم نوعی بیماری است که به سرعت و با ایجاد فلج حرکتی باعث مرگ جاندار می شود. این مسمومیت معمولاً به دلیل خوردن غذای آلوده به سم تولید شده توسط باکتریهای کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می شود. این ارگانیسم، در بافت حیوانی فاسد و در حال تجزبه و گاهاً در گیاهان یافت می شود.
مسمومیت با این ماده منجر به مرگ سریع به دلیل فلج اندام های حیاتی می شود. بوتولیسم معمولاً به عنوان یک عفونت در نظر گرفته نمی شود بلکه نوعی مسمومیت است. فراوانی ابتلا به بوتولیسم در حیوانات مطالعه نشده است، اما موارد ابتلا در اسب ها کم است.
برای درمان این اختلال معمولا آنتی توکسین بوتولینوم استفاده می شود. تشخیص و درمان زودهنگام کره اسب بیمار، قبل از اینکه کره اسب نتواند عوارض بیماری را تحمل کند، احتمال درمان اسب بیمار را بسیار افزایش خواهد داد. انجام مراقبت های حمایتی مکمل نیز مهم است.
شکل سوم بوتولیسم در انسان – و گاهی اوقات در اسب بالغ – هنگام رشد باکتری و تولید سم در زخم رخ می دهد. از این نوع بوتولیسم به عنوان بوتولیسم زخم یاد می شود.
بوتولیسم چیست؟
سم بوتولینوم که اغلب از طریق مواد غذایی آلوده یا فاسد منتقل می شود، از طریق دستگاه گوارش وارد جریان خون شده و از آنجا به اعصاب سراسر بدن پخش می شود. این سم مانع ترشح استیل کولین می شود. استیل کولین نوعی انتقال دهنده عصبی است و از سلول های عصبی برای تحریک سلول های عضلانی ترشح می شود و در نتیجه عملکرد صحیح عصب و حرکت را رقم می زند.
در این بیماری، از آنجا که عضلات قادر به انقباض نیستند، ضعف و عدم توانایی در غذا خوردن و بلعیدن از اولین علائم ابتلا به این اختلال است. با پیشرفت نقص حرکتی و ایجاد فلج عضلات و در نهایت فلج دیافراگم، حیوان در تنفس با مشکل اساسی رو به رو می شود. مرگ در اثر بوتولیسم می تواند سریع اتفاق افتاده و ظرف مدت 1 تا 2 روز پس از ابتلا به باکتری رخ دهد.
بوتولیسم زمانی اتفاق میفتد که اسب باکتری کلستریدیوم بوتولینوم را که در خاک، رسوبات، مواد گیاهی و در مجاری روده حیوانات وجود دارد، ببلعد. سموم این باکتری در گیاهان یا حیوانات در حال تجزیه و فساد ایجاد می شوند که می توانند بر عملکرد اعصاب تأثیر بگذارند.
در حالی که گاهی اوقات، هیچ علامتی قبل از مرگ حیوان مشاهده نمی شود، به طور معمول یک اختلال حرکتی پیشرونده ایجاد می شود که منجر به فلج حیوان خواهد شد. گرچه این بیماری شایع نیست، اما کشنده است و باید سریعاً درمان شود.
علائم ابتلا به بوتولیسم در اسب ها
علائم مربوط به بوتولیسم ناشی از فلج عضله و شامل موارد زیر است:
- ضعف
- فلج قلب
- افسردگی
- فلج تنفسی
- بی اشتهایی
- لرزش عضلات
- ناتوانی در ایستادن
- علائم مشابه کولیک
- فلج حرکتی پیشرونده
- گشاد شدن مردمک چشم
- ترشحات بینی سبز رنگ
- مشکل در جویدن و بلعیدن
- خروج غذا از دهان یا بینی
- ضعف عضلانی پیش رونده
- کاهش رفلکس مردمک چشم
- ناتوانی در برخاستن از حالت خوابیده
- کاهش تون عضلانی در دم، زبان یا فک
- نهایتا مرگ
سایر علائمی که در ممکن است در کره اسب ها مشاهده شود عبارتند از:
- یبوست
- تکرر ادرار
- لرزش اندام ها
- ناتوانی در ایستادن
- اختلال در راه رفتن
- ناتوانی در بلعیدن شیر
انواع بوتولیسم
7 نوع سم توسط کلستریدیوم بوتولینوم تولید می شود. سم C 1 در بیشتر گونه های جانوری دیده می شود، همچنین نوع B بیشتر در آمریکای شمالی و اروپا مشاهده می شود. منبع شایع این سم، لاشه های پوسیده یا مواد گیاهی در حال تجزیه مانند علف، یونجه یا دانه است. سموم مختلف این باکتری عمل مشابهی دارند.
سه نوع اصلی از بیماری بوتولیسم در اسب وجود دارد که هر کدام دارای چند زیر مجموعه هستند.
بوتولیسم علوفه ای
این اختلال که مسمومیت علوفه ای نیز نامیده می شود، زمانی رخ می دهد که سم کلستریدیوم بوتولینوم از طریق خوردن یونجه به اسب منتقل شود. این آلودگی می تواند از طریق مواد گیاهی پوسیده یا لاشه هایی که به طور تصادفی مواد غذایی اسب را آلوده کرده اند، منتقل شود. بوتولیسم علوفه ای شایع ترین نوع بوتولیسم است.
بوتولیسم سمی- عفونی
این نوع از بوتولیسم زمانی اتفاق می افتد که باکتری در داخل بافت های زنده حیوانات رشد کرده و سم تولید کند. این شرایط می تواند باعث ایجاد علائم داخلی بیشتر مانند زخم معده، ضایعات در دستگاه گوارش، آبسه در ریه ها و سایر زخم ها شود. این نوع بوتولیسم دارای چند زیر مجموعه است.
سندرم شاکر-فال نوعی بوتولیسم است که بر کره اسب های بزرگتر از 4 هفته تأثیر می گذارد، به خصوص آنهایی که هنوز واکسینه نشده اند. مرگ اغلب 24 تا 72 ساعت پس از مشاهده اولین علائم ایجاد می شود. همچنین در صورت مصرف چمن آلوده به باکتری عامل بوتولیسم، اسب می تواند به این بیماری مبتلا شود.
بوتولیسم زخم
این نوع بوتولیسم کم تر شایع است و از آلودگی زخمها به هاگ باکتری عامل بوتولیسم حاصل می شود. پس ار آلودگی زخم، باکتری رشد کرده و سم تولید می کند و سپس این سم از طریق جریان خون جذب سایر قسمت های بدن می شود.
علل ایجاد بوتولیسم در اسب ها
سه راه اصلی وجود دارد که اسب ها می توانند از طریق آنها به سم کلستریدیوم بوتولینوم آلوده شوند.
- بلع یونجه یا سایر مواد غذایی که به سم کلستریدیوم بوتولینوم آلوده شده اند
- بلعیدن هاگ کلستریدیوم بوتولینوم که در دستگاه گوارش رشد کرده و تولید سم می کنند
- زخم هایی که توسط اسپورهای Clostridium botulinum آلوده شده و محیط مناسبی را برای رشد باکتری ها فراهم می کنند
علائم بوتولیسم در اثر فلج عضلات ایجاد می شود. این علائم شامل فلجی پیش رونده، اختلال در بینایی، مشکل در جویدن و بلعیدن و ضعف کلی هستند. مرگ در اثر بوتولیسم معمولاً به دلیل فلج ریه ها یا قلب رخ می دهد. تشخیص بوتولیسم در مراحل اولیه دشوار است و اغلب با کنار گذاشتن و رد سایر علل احتمالی فلج تشخیص داده می شود.
بوتولیسم ممکن است از 2 طریق دیگر نیز ایجاد شود. مشخص شده است که گاهی اوقات کلستریدیوم بوتولینوم در دستگاه گوارش رشد کرده و در آنجا سموم خود را تولید می کند. وقتی این سموم آزاد می شوند، باعث ایجاد بوتولیسم می شوند. این اتفاق معمولا در کره اسب ها اتفاق افتاده و منجر به سندرم شاکر-فال می شود.
کره های مبتلا ممکن است بدون بروز علائم قبلی از دست بروند، اما در بیشتر اوقات، کره ها علائمی از فلج بروز می دهند که این فلج به تدریج پیشرفت می کند. لنگیدن، لرزش عضلات و عدم توانایی در ایستادن برای بیش از 4 تا 5 دقیقه از علائم اصلی این اختلال است.
علائم دیگر این اختلال شامل مشکل در بلع، یبوست، گشاد شدن مردمک چشم و تکرر ادرار است. با پیشرفت بیماری، دشواری در تنفس، افزایش ضربان قلب و ایست تنفسی رخ می دهد. مرگ اغلب 1 تا 3 روز پس از بروز اولین نشانه ها رخ می دهد.
تشخیص بوتولیسم در اسب ها
تشخیص بوتولیسم ممکن است دشوار باشد، زیرا ممکن است پیش از بروز فلج تنفسی و مرگ، علائمی ظاهر نشود و نیز ممکن است با علائم سایر اختلالات اشتباه گرفته شود. اغلب اوقات، پس از رد سایر علل احتمالی فلج، تشخیص اختلال بوتولیسم انجام می شود.
مشکل دیگر این است که به سختی می توان باکتری های عامل این بیماری را با روش های آزمایشگاهی فعلی تشخیص داد. ارائه تمام اطلاعات در مورد علائم و رفتار اسب شما به دامپزشک می تواند بسیار ارزشمند باشد، زیرا این بیماری به سرعت پیشرفت می کند و نیاز به تشخیص درمان فوری دارد.
پس از یک معاینه اساسی، آزمایشات معمول خون، از جمله CBC و آزمایش سرم، انجام می شود. اغلب، نتایج منفی حاصل از این آزمایشات می توانند دامپزشک را در مورد احتمال ابتلا با بوتولیسم دچار اشتباه کند. همچنین ممکن است آزمایش PCR انجام شود، اما از آنجا که دریافت نتایج این آزمایش ممکن است چند روز طول بکشد، در صورت مشکوک بودن به ابتلا به بوتولیسم، لازم است قبل از دریافت نتایج آزمایش، درمان آغاز شود.
برای انجام آزمایش های تشخیصی سموم ممکن است نمونه هایی از مواد غذایی مصرف شده توسط اسب تهیه شود. همچنین ممکن است یک نمونه بافتی از اسب شما برای انجام آزمایش تشخیص سم مورد استفاده قرار بگیرد.
برای تشخیص افتراقی بین بوتولیسم و خفگی، دامپزشک ممکن است یک لوله بینی – معده ای را از گلو اسب عبور دهد تا ببیند آیا انسداد وجود دارد یا خیر. اگر انسداد وجود نداشته باشد، خفگی می تواند نشان دهنده بوتولیسم باشد.
درمان اختلال بوتولیسم در اسب ها
درمان اصلی بوتولیسم در اسب ها، شامل تجویز سریع و زود هنگام آنتی توکسین است. مهم است بدانید که اسب به چه سمی مبتلا شده است، اما از آنجا که زمان کسب نتایج آزمایش های تشخیصی بیشتر از زمان لازم برای نجات اسب مبتلا است، تجویز یک آنتی توکسین، ممکن است بهترین اقدام برای اطمینان از زنده ماندن اسب باشد.
آنتی توکسین قبل از اتصال مولکولهای سم به سلولهای عصبی، سموم را غیر فعال کرده و از بروز علائم کشنده جلوگیری می کند. پس از اتصال سم به سلول ها، نمی توان آنها را خنثی کرد. با این حال، با تجویز آنتی توکسین، اسب ها می توانند اتصالات عصبی-عضلانی جدیدی ایجاد کنند که در طی 7 تا 10 روز جایگزین گیرنده های آلوده با سموم شوند.
در طول زمان ترمیم اتصالات عصبی، اسب شما به دلیل اینکه در حالت نشسته یا خوابیده خواهد بود و احتمالاً قادر به خوردن و آشامیدن نخواهد بود، و به همین دلیل به مراقبت های حمایتی نیاز خواهد داشت. اسبهای بزرگسال ممکن است دچار زخم و آسیب عضلانی شوند و ممکن است نیاز به حمایت های فیزیکی داشته باشند.
مایعات را به صورت داخل وریدی یا از طریق لوله معده برای حمایت از اسب تجویز می کنند. برای پیشگیری از ابتلا به زخم یا ذات الریه ممکن است داروهای ضد میکروبی تجویز شود. هرگونه مراقبت های حمایتی دیگر، مانند پمادهای چشمی، بانداژ یا کاتتر ادرار، در صورت نیاز باید انجام شود. اگر عضلات تنفسی تحت تأثیر بوتولیسم قرار بگیرند، ممکن است به تهویه مناسب نیاز باشد. گرچه انجام تهویه در کره اسب راحت تر است، اما در حال حاضر امکان تهویه در یک اسب بزرگسال وجود ندارد.
بهبود بوتولیسم در اسب ها
اگر تجویز آنتی توکسین به اندازه کافی زود هنگام انجام شود، بهبودی اسب مناسب خواهد بود. اگر بیماری بیش از حد پیشرفت کرده باشد و اسب شما قادر به نفس کشیدن نباشد، شرایط می تواند کشنده باشد. هر علف پوسیده و آلوده باید دفع شود. از طریق واکسیناسیون می توانید از این اختلال کشنده جلوگیری کنید. واکسیناسیون در مادیان های باردار می تواند از بروز بوتولیسم در کره اسب ها جلوگیری کند.
منبع:
https://wagwalking.com/horse/condition/botulism
