بیماری تنفسی گاو
بیماری تنفسی گاو
ذات الریه یا بیماری تنفسی گاو، یک اختلال و وضعیت مخرب است که گاوها را، در هر سنی، تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری، شایع ترین علت مرگ و میر، در تمام سنین گاوها، به جز گوساله های جوان، است. بیشتر اوقات، بروز این بیماری، با نگه داری گروه های بزرگ گاو، از نژاد های مختلف، مرتبط است.
این بیماری، از نظر جلوگیری از ایجاد ضرر های اقتصادی، اهمیت قابل توجهی در دامداری ها دارد. این بیماری، علت بروز مرگ و میر های فراوان است. علاوه براین، لاشه گاو های مبتلا به این بیماری، حتی پس از ذبح شدن نیز قابل استفاده نبوده و باید از بین برود.
علل زیادی، از جمله استرس و روش اشتباه و غیر حرفه ای مدیریت، در بروز بیماری ذات الریه گاو، نقش دارند. در این بیماری، مهمترین عوامل عفونی درگیر کننده گاو ها، ویروس ها و باکتری ها هستند. اگرچه انگل ها نیز گاهی اوقات، به بروز بیماری بالینی در گاوها، کمک می کنند.
علت ذات الریه در گاو
ذات الریه، یک بیماری چند عاملی است. از جمله علل موثر در بروز این اختلال، عبارت اند از:
استرس. استرس، یک عامل مستعد کننده مهم برای شیوع پنومونی در میان گاوها است. حتی می تواند در اثر عوامل زیر، در گاوها بروز پیدا کند:
- شیر دوشی
- تغییر مکان
- آب و هوای نامساعد
علل عفونی ذات الریه در گاو
Mannheimia haemolytica و Pasteurella multocida اغلب از ریه گاوهای بیمار جدا می شوند. به طور کلی، ابتلا گله ها به این عوامل بیماری زا، با میزان بالای مرگ و میر همراه هستند. بنابراین، پیشگیری از بروز آلودگی های احتمالی، ضروری است.
سایر عوامل بیماری زا که ممکن است مسئول بروز این بیماری باشند، عبارت اند از:
- ویروسهای تنفسی، مانند – RSV، PI3، BoHV-1 (IBR)، BVD، کروناویروس گاو
- سایر باکتری های بیماری زا، مانند Histophilus somni، Mycoplasma spp
علاوه براین، انگل ها، به عنوان مثال کرم ریه، نیز ممکن است باعث بروز بیماری شوند. برای اطلاعات بیشتر در مورد عفونت کرم ریه، می توانید با یک دامپزشک تماس گرفته و سوالات خود را از او بپرسید. برای پیشگیری از بروز بیماری های مختلف در گاوها، باید نسبت به عوامل بیماری زا، اطلاعات کافی داشته باشید.
محیطی که حیوانات در آن نگه داری می شوند، تغذیه و مدیریت و شیوه نگه داری، ممکن است همگی، در افزایش موارد بروز ذات الریه در مزارع و دامداری های مختلف، نقش داشته باشند.
بهترین نژاد گاوهای شیری را بشناسید.
عوامل خطر بیماری تنفسی گاو
بروز بیماری های تنفسی، به سه عامل عمده بستگی دارند:
عوامل حیوانی
آغوز تا سن 3 ماهگی، از پستان گاو مادر ترشح می شود. بنابراین کاهش محافظت غیرفعال، منجر به شیوع بیشتر بیماری های تنفسی در این گروه سنی می شود. کارآیی سیستم ایمنی بدن حیوانات ممکن است در اثر استرس ناشی از برخی فعالیت های کشاورزی مانند از شیر گرفتن، شب زایی، اخته کردن، انتقال و یا تغییر محل نگه داری، کاهش یابد.
به طور کلی، سن یک گاو نیز بر بروز بیماری های تنفسی در گاوها، تأثیر می گذارد. زیرا سیستم ایمنی و ریه ها تا 12 ماهگی کاملاً تکامل نیافته اند.
فاکتورهای محیطی
به طور کلی، کیفیت بد هوا، گرد و غبار و گازهای تحریک کننده، سیستم تنفسی گاو ها را تحت فشار قرار می دهند. علاوه براین، رطوبت بیش از حد، حیوانات را تحت فشار قرار می دهد. در واقع، رطوبت زیاد باعث مرطوب شدن محیط و شیوع بیماری های مختلف در میان گاوها می شود.
تراکم جمعیت، از دیگر عوامل موثر بر شیوع بیماری های مختلف در میان گاوها است. تراکم جمعیت و ازدحام، می تواند پتانسیل بروز بیماری های عفونی تنفسی در میان گاو ها را افزایش دهد. علاوه براین، نگه داری مخلوط گروه های سنی مختلف گاوها، می تواند انتقال بیماری را از حیوانات ناقل، تسهیل کند.
اضافه کردن گاو های دارای سابقه بیماری های مختلف به دامداری، می تواند باعث بروز بیماری های مختلف در میان گاو های سالم نیز شود. به همین دلیل، قبل از افزودن گاو های جدید به دامداری، بهتر است که آن ها را تا زمان کافی، در قرنطینه نگه داری کنید.
عوامل عفونی مانند ویروس ها باکتری ها و انگل ها
وارد شدن آسیب های مستقیم به گاوهای، می توانند توسط برخی ارگانیسم های عفونی مانند BRSV، Mannheimia haemolytica، ویروس IBR، Pasteurella multocida و Histophilus somni ایجاد می شود. انگل ها (کرم ریه) نیز می توانند به بروز بیماری های مهمی کمک کنند. علاوه براین، انگل ها می توانند منجر به بروز عفونت های ثانویه باکتریایی و غیره شوند.
علاوه براین، گاوها مستعد دچار شدن به آسیب هایی مانند ویروس PI3، ویروس BVD، Mycoplasma dispar، Mycoplasma bovis و سایر ویروس ها هستند.
علائم بالینی بیماری تنفسی در گاو
در طول شیوع پنومونی گاو، مرگ و میر در گله می تواند تا 25 برابر افزایش داشته باشد. علاوه براین، هزینه های مرگ و درمان به راحتی می تواند به 8 درصد از هزینه های تولید دامداری برسد. به این موارد باید هزینه های کاهش عملکرد گاوها، بیماری های زیر بالینی و هزینه های استخدام پرسنل را نیز اضافه کرد.
علائم بالینی ناشی از ذات الریه، تحت تأثیر سن حیوان، عامل ایجاد کننده بیماری و وجود سایر میکروارگانیسم های بیماری زا، می باشد.
لنگش در گاو را چگونه درمان کنیم؟
علائم مربوط به بیماری تنفسی
برخی از علائم شایع بیماری های تنفسی، عبارت اند از:
- سرفه
- کاهش تولید شیر
- از دست دادن اشتها
- التهاب غشاهای مخاطی
- تب (تا 42 درجه سانتیگراد)
- چرکی شدن ملتحمه، آبریزش چشم
- افسردگی، تنفس سخت و افزایش تعداد تنفس
- ترشحات بینی. در ابتدا آبکی و بعداً غلیظ تر
تشخیص بیماری های تنفسی در گاوها
تشخیص بیماری های تنفسی مختلف در گاوها، می تواند بر اساس اقدامات زیر، انجام شود:
- معاینه بالینی
- تست های آزمایشگاهی
- معاینه حیوان پس از مرگ
ترجیحاً، بهتر است که ترکیبی از این روش های مختلف، توسط دامپزشک متخصص انجام شود.
معاینه بالینی حیوانات بیمار، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- دمای راست روده
- مشاهده علائم بالینی
- ثبت میزان تنفس و کیفیت آن
علائم بالینی و روش های آسیب شناسی ناخالص، در بیماری های تنفسی، به ندرت تشخیص خاصی را ارائه می دهند. علاوه بر این، عفونت های ترکیبی، یک قاعده هستند تا یک استثنا. در اغلب موارد ،انجام تست های آزمایشگاهی برای تشخیص صحیح و دقیق مشکلات گاو مورد نیاز است.
تست های آزمایشگاهی
تست های آزمایشگاهی را می توان بر روی نمونه های جمع آوری شده از گاوها انجام داد. نمونه های مورد نیاز را می توان در موارد زیر تهیه کرد:
- از حیوانات بیمار زنده
- در حین معاینه پس از مرگ
اکثر آزمایشگاه های تشخیص دامپزشکی، روش هایی را برای آزمایش آنتی بادی های مربوط به پاتوژن های شایع تنفسی، ارائه می دهند. آزمایش آنتی بادی مربوط به پاتوژن های مختلف تنفسی را، می توان با روش های مختلفی مانند آزمایش خنثی سازی ویروس یا ELISA آنتی بادی، انجام داد.
بیوپسی
باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که آزمایش باید روی نمونه های خون زوج انجام شود، زیرا تشخیص آنتی بادی ها در یک نمونه واحد، ارزش تشخیصی کمی دارد. همچنین ممکن است با استفاده از روش های تخصصی زیر، بتوان از حیوانات بیمار نمونه برداری کرد:
یکی از روش های نمونه برداری از حیوانات، سواب بینی است.
یکی دیگر از روش های تشخیصی، شستشوی ریه است. دو نوع شستشوی ریه ممکن است انجام شود. شستشوی نای تراشه (TTL)، شامل قرار دادن لوله از طریق پوست به داخل نای یا شستشوی برونشیو-آلوئولار (BAL). در این روش، لوله از طریق مجرای نای وارد می شود. دامپزشک شما بهترین روش را برای انجام هر یک از این موارد، انتخاب خواهد کرد.
نمونه ها باید در حین حمل به آزمایشگاه، در دمای خنگ نگه داری شده و زمان حمل و نقل باید تا حد ممکن کوتاه باشد. اگر سوالات بیشتری درباره روش های نمونه گیری از گاوها دارید، می توانید با یک دامپزشک تماس گرفته و پاسخ سوالات خود را از او دریافت کنید.
کنترل شیوع بیماری های تنفسی در گاوها
کنترل بیماری های تنفسی در گاوها، وابسته به چهار جنبه مهم است:
واکسیناسیون
استفاده از واکسن ها، محافظت بالینی ایجاد کرده و مهم تر از آن، گردش عامل بیماری زا را در میان گله، کاهش می دهد. به طور کلی، با توجه به علت پیچیده بیماری ها، تزریق واکسن های ترکیبی ترجیح داده می شود.
تعدادی واکسن زنده و غیر فعال حاوی ترکیبات مختلف آنتی ژن های ویروسی، به صورت تجاری موجود است. Bovipast RSP واکسنی است که در برابر Mannheimia haemolytica و همچنین BRSV و PI3 که حاوی آنتی ژن های IRP (پروتئین تنظیم شده با آهن) است، محافظت می کند.
این آنتی ژن ها همراه با یک ادجوانت ویژه، اجازه محافظت زودهنگام در برابر Mannheimia haemolytica و همچنین RSV و PI3 را می دهند. محافظت، از طریق مبارزه در برابر سروتیپ A1 و همچنین A6 Mannheimia haemolytica انجام می شود.
به طور کلی، برنامه های واکسیناسیون باید در سنین پایین شروع شود. به عنوان مثال از دو هفتگی به بعد، برای محافظت از گوساله ها، بهتر است که واکسیناسیون به سرعت انجام شود. در شرایطی که حفاظت برای زمانی بیش از یک فصل زمستان مورد نیاز است، توصیه می شود حداقل 15 روز قبل از دوره خطر، حیوانات را دوباره واکسینه کنید.
برای گوساله های بزرگ تر که قبلاً واکسینه نشده بودند، دو دوز باید با فاصله چهار هفته تجویز شود. علاوه براین، دوره واکسیناسیون، حداقل باید دو هفته قبل از شیرگیری تکمیل شود. این واکسن برای تزریق مزمان با Bovilis IBR Marker Live توصیه می شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد کنترل IBR، لطفا با یک دامپزشک تماس بگیرید.
واکسن ها فقط باید به عنوان بخشی از یک برنامه کنترل کلی تجویز شوند. در این باره، باید از یک دامپزشک مشاوره بگیرید.
علل لنگیدن گاو چیست؟
Bovilis Bovipast RSP
Bovilis Bovipast RSP یک واکسن چند ظرفیتی غیرفعال برای محافظت از تمام گروه های گاوهت، از جمله حیوانات باردار و یا شیرده و گوساله ها، در برابر موارد زیر است:
- ویروس Parainfluenza 3، برای کاهش عفونت
- ویروس سنسیتیال تنفسی گاو، برای کاهش عفونت و علائم بالینی سروتیپ های A1 و A6
- Mannheimia haemolytica، برای کاهش عفونت، مرگ و میر، علائم بالینی، ضایعات ریوی و تهاجم باکتریایی به ریه.
- Bovipast RSP دارای مجوز برای استفاده همزمان با واکسن Bovilis IBR Marker Live است.
برای اطلاعات در مورد کنترل کرم ریه، با یک دامپزشک تماس بگیرید.
به طور کلی، مدیریت و کاهش ویروس های در گردش و دفع باکتری ها را می توان با توجه دقیق به جزئیات به دست آورد. مسائل مهمی که نیاز به رسیدگی دارند شامل تهویه طویله، زهکشی، عدم اختلاط گروه های سنی، ازدحام جمعیت و کنترل انگل های مختلف است. با رعایت این نکات، می توانید به حفظ سلامتی گاوهایتان کمک کنید.
جداسازی گاو های آسیب دیده از نظر بالینی و درمان با آنتی بیوتیک مناسب نیز می تواند تلفات را محدود کند. امنیت زیستی، یکی دیگر از مولفه های مهم در حفظ سلامتی گاوها است. حفظ امنیت زیستی شامل اجتناب از ورود حیوانات آلوده به گله و یا اجرای انزوای دائمی یا قرنطینه مقدماتی تا زمان اثبات سالم بودن گاو و محدودیت دسترسی دام ها به منابع خارجی عفونت های مختلف است.
