آیا اسب به کرونا مبتلا می شود؟
کرونا در اسب ها
مواردی از کرونا در اسب ها، تشخیص داده شده است. بیماری کرونا در اسب ها ممکن است با بروز برخی علائمی همراه باشد که تشخیص علائم کرونا در اسب ها برای صاحبان آنها بسیار مهم و حائز اهمیت است. در موارد گزارش شده، در یک صبح دلپذیر، مسئول نگه داری از اسب های یک اصطبل، متوجه وجود علائم کولیک خفیف در یکی از اسب ها شد. در حالی که سایر اسب های گله در مرتع چرا می کردند، این اسب به صورت منزوی در گوشه ای دراز کشیده بود. همچنین اسب در محیط اطراف خود، مدفوع آبکی یا اسهال نیز دفع کرده بود.
این اتفاق ممکن است برای هر اسبی رخ دهد. پس از انجام آزمایش های مختلف دامپزشکی، آلودگی حیوان به کرونا ویروس اسب (ECoV) تشخیص داده می شود. ضروری است که با مشاهده اولین علائم این اختلال، اسب های مورد نظر را قرنطینه کرد. با این کار از شیوع احتمالی این بیماری پیشگیری خواهد شد.
در این مقاله، اطلاعات مهمی در مورد ویروس کرونای اسب ECoV، نحوه انتقال آن بین اسب ها، علائم مهم ابتلا به این ویروس، روش های به حداقل رساندن احتمال ابتلا اسب ها به این عفونت و نحوه تشخیص و درمان این بیماری صحبت خواهیم کرد.
اطلاعاتی کلی درباره کرونا ویروس اسب
ویروس های کرونا در اصل رشته های میکروسکوپی از RNA (ماده ژنتیکی مشابه DNA) هستند که در یک پوشش تشکیل شده از پروتئین پیچیده شده اند. ویروس های کرونا می توانند به گروه ها و جنس های مختلف تقسیم شوند. ECoV عضوی از خانواده ویروس های کرونا است که اسب ها را آلوده می کند.
بر خلاف باکتری ها که به تنهایی قادر به تکثیر هستند، ویروس هایی مانند ECoV باید به سلول میزبان حمله کنند (مثلاً یکی از قسمت های داخلی دستگاه گوارش اسب). ویروس ها منابع مورد نیاز برای تکثیر را از بدن حیوان میزبان تامین می کنند. اسب ها می توانند با بلع ویروس کرونایی که در مدفوع اسب دیگری وجود دارد، به ECoV آلوده شوند.
علائم کرونا ویروس در اسب
اخیراً با بررسی و مطالعه گسترده و عمیق چرخه زندگی و عملکرد ویروس های کرونا و چگونگی ایجاد بیماری توسط آن ها، مشخص شده است که کرونا ویروس اسب پس از آلوده کردن حیوان، به روده باریک آنهامنتقل شده و در آنجا به گیرنده های خاص سلولهای روده متصل می شود.
کرونا ویروس اسب این کار را با استفاده از پروتئین های برجسته ای که در پوشش پروتئینی خود دارد، انجام می دهد. بدین طریق ویروس با سلول میزبان جوش خورده و RNA خود را وارد سلول میزبان می کند. RNA ویروس در DNA سلول میزبان ادغام می شود. سپس ویروس از منابع سلول میزبان برای تکثیر استفاده کرده و هزاران ویروس بیماری زا را ایجاد می کند.
ECoV یک بیماری نسبتاً تازه شناخته شده است که بر سیستم گوارشی اسب های بالغ تأثیر می گذارد. شایع ترین علائم ابتلا اسب به کرونا ویروس عبارت اند از
- قولنج در19٪ موارد
- انسفالوپاتی در3٪ موارد
- بی حالی در 88٪ موارد
- بی اشتهایی در97٪ موارد
- تب در83٪ موارد اسهال یا مدفوع نرم و آبکی در23٪ موارد
البته برخی از اسب های مبتلا به این ویروس ممکن است هیچ علائم بالینی از خود بروز ندهند. تخمین زده شده است که فقط حدود 20٪ از اسب هایی که به ECoV آلوده شده و آزمایش مثبت دارند، علائم بالینی این بیماری را که در بالا توضیح داده شد بروز می دهند.
پیش آگهی ابتلا به کرونا ویروس اسب
اسب های مبتلایی که علائم بالینی بروز می دهند، معمولا به درمان و مراقبت های حمایتی، که معمولاً شامل مایعات و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند فنیل بوتازون یا مونگلومین و فلونیکسین است، پاسخ می دهند. به ندرت، ممکن است یک اسب مبتلا به این ویروس بمیرد. حتی در این صورت نیز، علت اصلی مرگ عوارض جانبی ناشی از این بیماری است، نه خود ویروس.
عوارض ناشی از کرونا ویروس در اسب ها
یکی از عوارض بسیار جدی و فوق العاده مهلک این بیماری، هایپرآمونمی است. هایپرآمونمی به دلیل تولید بیش از حد آمونیاک در روده ایجاد شده و باعث بروز اختلالات خفیف تا شدید عصبی می شود. در واقع، تغییر در میکروبیوم طبیعی روده، باعث افزایش تولد آمونیاک در آن می شود. آمونیاک تولید شده در جریان خون جذب شده و در سراسر بدن، از جمله مغز، گردش می کند. با ابتلا اسب به این بیماری، معمولا تا زمان بهبود کلی شرایط سلامتی، روی زمین دراز خواهد کشد.
پس از ابتلا اسب به کرونا ویروس، طی 48 تا 72 ساعت علائم بالینی بیماری بروز پیدا خواهد کرد. اسب های آلوده سه تا چهار روز پس از مواجهه و ابتلا به ECoV، این ویروس را در مدفوع خود می ریزند. علائم بالینی این بیماری معمولاً طی چند روز تا یک هفته با مراقبت های حمایتی برطرف می شوند.
با التهاب دیواره روده اسب، باکتری ها و سمومی که در لومن روده هستند و به طور معمول از بدن دفع می شوند، می توانند به جریان خون وارد شده و در نتیجه باعث بروز آندوتوکسمی شود. این باکتری ها و سموم بر روی اندام های مختلف داخلی بدن تأثیر منفی می گذارند. همچنین می توانند به بروز عوارضی مانند لامینیت کمک کنند.
اهمیت تشخیص ابتلا اسب به ECoV
کرونا ویروس اسب در کمتر از ۱۰ درصد اسب ها رخ می دهد، بیشتر اسب های مبتلا به این بیماری، فاقد علائم بالینی بیماری هستند. همچنین بیشتر اسب هایی که به عفونت های بالینی مبتلا می شوند. به طور معمول حتی بدون درمان نیز به طور خود به خود بهبود می یابند.
با وجود این که در حال حاضر هیچ روش درمانی خاص و قطعی برای درمان ECoV وجود ندارد، تشخیص به موقع این بیماری می تواند برای رد سایر بیماری های خطرناک و مسری، کنترل بیماری ها و بهبود روش های کنترل عفونت در مزرعه مفید باشد.
باید شیوع ECoV را، مانند شیوع بیماری هایی مانند ویروس هرپس اسب، جدی بگیرید. مانند ویروس هرپس اسب، ECoV نیز بسیار عفونی است و به سرعت در بین اسب ها پخش می شود. همچنین مانند ویروس های هرپس، اسب های به ظاهر سالم می توانند ناقل کرونا ویروس بوده و از این طریق باعث شیوع گسترده این بیماری شوند.
تشخیص افتراقی کرونا در اسب ها
همچنین باید برای تشخیص کولیت یا انتریت (التهاب روده کوچک) با بیماری کرونا ویروس اسب، آزمایش های تشخیصی مورد نیاز انجام شود. علائم این دو اختلال می توانند شبیه به هم باشند.
ابتلا به برخی از عوامل ایجاد کننده اسهال در اسب ها، می تواند علائمی شبیه ECoV ایجاد کند. به همین دلیل است که برای تشخیص دقیق بیماری اسب و درمان صحیح آن، به انجام تست های آزمایشگاهی تشخیصی نیاز است. صرف نظر از علت ایجاد کننده، بروز اسهال در اسب می تواند بسیار نگران کننده باشد.
در صورت ابتلا یک اسب به اسهال، دیواره روده بزرگ اسب مقدار زیادی مایعات و پروتئین های مورد نیاز بدن را در مجرای روده ترشح می کند. در نتیجه الکترولیت ها و مواد مغذی با ارزش برای بدن به راحتی از دست می رود. به همین دلیل تشخیص دقیق علت ایجاد کننده و درمان به موقع و صحیح اسب مبتلا با اسهال ضروری است.
تست تشخیص کرونا ویروس اسب
رایج ترین تست تشخیصی کرونا ویروس اسب، آزمایش PCR است. این آزمایش، حتی مقادیر بسیار کم ماده ژنتیکی ویروسی موجود در نمونه های مدفوع اسب را به سرعت تشخیص می دهد. نتایج آزمایش باید توسط یک دامپزشک تفسیر شود. نتیجه آزمایش معمولاً طی روز کاری آماده می شود.
البته بهتر است پس از بروز علائم بیماری در اسب، چند بار نسبت به انجام این آزمایش اقدام کنید. به عنوان مثال، نتیجه آزمایش اسب ها در مراحل اولیه بیماری بالینی ممکن است منفی باشد. زیرا ورود ویروس به مدفوع اسب بیمار، سه تا چهار روز پس از ظهور علائم بالینی به اوج خود می رسد. به عبارت دیگر، اگر آزمایشی خیلی زود انجام شود، ممکن است یک نتیجه منفی کاذب ایجاد شود.
کار اصلی شما به عنوان صاحب اسب، پس از دریافت نتیجه مثبت آغاز می شود. باید تمام مراقبت های لازم برای بهبودی اسب تان را به خوبی انجام دهید. در مورد مصرف داروهای مختلف، از دستورات دامپزشک پیروی کنید. مراقبت های حمایتی می توانند باعث افزایش سرعت بهبود اسب شوند.
پیشگیری از ابتلا اسب ها به عفونت ECoV
مانند بسیاری از بیماری های عفونی دیگر، به ویژه بیماری های ویروسی شایع در میان اسب ها، مهمترین استراتژی برای جلوگیری از ابتلا اسب ها به این عفونت، انجام اقدامات کنترلی و رعایت اصول بهداشتی و پیشگیرانه در اصطبل اسب ها است. هر نوع بیماری، استراتژی های پیشگیرانه مختص با خود را دارد. مثلا روش های پیشگیری از ابتلا اسب به کرونا ویروس، با اقداماتی که در مورد ویروس هرپس انجام می گیرد، متفاوت است.
البته برخی از اقدامات در مورد تمام بیماری ها صادق است. به عنوان مثال، باید پیش از افزودن اسب های جدید به اصطبل، باید آن ها را قرنطینه کنید. همچنین در صورت ابتلا یا مشکوک بودن به ابتلا اسب ها با بیماری های مختلف، باید اسب مورد نظر را از گله جدا کرده و قرنطینه کنید.
رعایت اصول بهداشتی از دیگر نکات ضروری برای پیشگیری از ابتلا و شیوع بیماری های مختلف در گله است. شستشوی دست، پوشیدن لباس های محافظ، حمام پا، و استفاده از مواد ضد عفونی کننده برای به حداقل رساندن شیوع بیماری، از جمله این اقدامات هستند. متأسفانه، بر خلاف ویروس هرپس اسب، واکسن ضد بیماری کرونا ویروس اسب یا ECoV، در حال حاضر در هیچ کجای دنیا موجود نیست.
البته در سال های اخیر، محققان ژاپنی توانسته اند به موفقیت هایی برای تولید واکسن ضد این بیماری دست پیدا کنند. ولی هنوز تا تولید واکسن راه زیادی وجود دارد. به همین دلیل پیشگیری مهم ترین راه مبارزه با این بیماری ویروسی در اسب ها است.
سخن آخر
کرونا ویروس اسب، یکی از اعضای خانواده ویروس های کرونا است که اسب ها را آلوده می کند. برخی از اسب های مبتلا به این بیماری، ممکن است هیچ علائم بالینی بروز ندهند. همچنین به علت شباهت برخی از علائم این ویروس، با بیماری های دیگر، برای تشخیص دقیق علت علائم اسب باید تست های آزمایشگاهی انجام داد.
تشخیص دقیق، باعث خواهد شد تا صحیح ترین روش درمانی ممکن برای رفع این بیماری ویروسی، توسط دامپزشک اتخاذ شود.
در حال حاضر، هیچ واکسنی برای پیشگیری از بروز بیماری کرونا ویروس اسب تولید نشده است. البته در سال های اخیر آزمایش های تحقیقاتی موفقیت آمیزی برای تولید این واکسن انجام گرفته است. در هر صورت، تا زمان تولید واکسن ضد این ویروس، بهترین راه برای مبارزه با این بیماری، انجام اقدامات پیشگیرانه است.
رعایت نکات بهداشتی و نیز معاینه و بررسی روزانه اسب ها به صورت روزانه، از مهم ترین روش های پیشگیری از این بیماری ویروسی در اسب ها می باشد.
منبع:
https://thehorse.com/165259/what-is-equine-coronavirus/