شایع ترین بیماری های مشترک انسان و سگ

بیماری های مشترک انسان و سگ می تواند بین انسان و حیوانات مهره دار منتقل شود. منبع این بیماری عفونتی می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند ویروس ها، باکتری ها، انگل های خارجی مانند کک، انگل های داخلی مانند کرم ها و همچنین قارچ ها باشد. این بیماری مشترک از روش های مختلفی مانند تماس با پوست یا بلعیدن به راحتی به افراد یا حیوانات سالم منتقل می شود. تشخیص و درمان بیماری در صورت تشخیص زودرس نسبتاً آسان است.

آیا  بیماری های مشترک انسان و سگ نگران کننده است؟

بیماری های مختلفی وجود دارد که می تواند از سگ به انسان منتقل شود. سگ ها می توانند حامل عوامل بیماری زای مختلف باشند، بنابراین احتیاط لازم است. بیماری زئونوز اغلب به هر دو صورت عمل می کند، یعنی می تواند از سگ به انسان و یا از انسان به سگ منتقل شود.

با این حال، هیچ دلیلی برای وحشت وجود ندارد و انجام برخی اقدامات احتیاطی هم ما و هم سگ هایمان را از آلودگی متقابل دور نگه می دارد. این موارد شامل رعایت بهداشت عمومی مانند شستن دست‌ها پس از لمس سگ‌ها و قبل از غذا خوردن است. رعایت بهداشت شخصی خطر ابتلا به بیماری های مسری را تا حد زیادی کاهش می دهد.

بنابراین اگر سگی به یک بیماری عفونی مانند اسهال مبتلا باشد، باید به افراد آسیب‌پذیر به خصوص کودکان و سالمندان توصیه شود که نسبت به نحوه تعامل با حیوان بیمار بسیار مراقب باشند. این هشدار به این معنا نیست که کیلومترها از حیوان خانگی خود دور بمانید. در واقع هدف این است که از خطرات بیماری آگاه باشید و رعایت بهداشت را فراموش نکنید.

بهداشت نه تنها در مورد حیوانات خانگی بلکه باید در مورد همه حیوانات دیگر رعایت شود. به عنوان مثال پس از بازدید از مکان هایی مانند باغ وحش باید حتما دست های خود را با آب داغ و صابون به خوبی شستشو دهید.

وقتی به واقعیت نگاه می کنیم اهمیت این اقدام ساده در نظر ما آشکارتر می شود. به عبارت دیگر در هر کجای جهان که بهداشت عمومی جدی گرفته می شود، بیماری های مشترک انسان و دام نادر هستند.

چگونه از انتقال بیماری های مشترک انسان و سگ پیشگیری کنیم؟

در صورت ابتلا به زئونوز، درمان‌های مؤثری در دسترس است، اما این مساله دلیل موجهی برای کنار گذاشتن عقل سلیم و یا عدم رعایت اصول اولیه بهداشت نیست. شما باید با خطرات احتمالی بیماری آشنا باشید، اما این افزایش آگاهی نباید منجر به وحشت شما شود.

با انجام برخی اقدامات احتیاطی می توانید خود و حیوانات خانگی تان را از ابتلا به بیماری های مشترک دام و انسان ایمن نگه دارید. از جمله:

• همیشه پس از مراجعه به دامپزشک دست های خود را بشویید.
• اگر در محیط مزرعه یا کارخانه هستید، تمام دستورالعمل های بهداشتی را با دقت رعایت کنید.
• دست های کودک خود را به طور مرتب بشویید. به خصوص اجازه ندهید نوزاد انگشتان خود را به دهان ببرد.
• همیشه پس از برداشتن مدفوع سگ، دست های خود را با دقت بشویید، حتی اگر از کیسه پلاستیکی استفاده می کنید.
• برای شستن دست ها استفاده از صابون معمولی و آب نسبتا داغ کافی است و معمولا به ضدعفونی کننده ها نیاز نیست.
• دست های خود را پس از دست زدن به هر نوع حیوان، حتی سگ یا گربه خانگی خود و به خصوص قبل از تهیه یا خوردن غذا بشویید.

اگر در خانواده شما افراد آسیب پذیری مانند کودکان یا سالمندان زندگی می کنند، به بهداشت شخصی خود و دیگران توجه بیشتری داشته باشید. زیرا نوزادان و سالمندان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف به راحتی در معرض ابتلا به بیماری های مختلف قرار می گیرند.

مهمترین و شایع ترین بیماری های مشترک انسان و سگ

زئونوز یک بیماری عفونی است و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر از دیگران ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. شرایطی مانند بارداری، کهولت سن و شیمی درمانی سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد. بنابراین این افراد باید بیشتر از دیگران از مواجهه با حیوانات خودداری کنند. شایع ترین این بیماری ها، عبارتند از:

کمپیلوباکتر

این باکتری یکی از شایع ترین علل مسمومیت غذایی است. انسان ها و سگ ها می توانند به این بیماری مبتلا شوند. یکی از مهمترین دلایل ابتلا انسان ها به کمپیلوباکتر خوردن غذاهای آلوده و نیم پز است. حیوانات خانگی ممکن است این باکتری را از آب یا غذای آلوده دریافت کنند. رعایت اصول بهداشتی مهمترین اقدامی است که می توانید برای پیشگیری از این بیماری انجام دهید.

علائم آلودگی به باکتری کمپیلوباکتر در انسان ها و سگ ها، عبارت است از:

• اسهال
• درد شکم
• استفراغ
• کم آبی بدن
• کاهش اشتها
• خستگی و ضعف عمومی

درمان این بیماری پیش از هر چیز حمایتی است. به عبارت دیگر درمان شامل استراحت کافی، نوشیدن زیاد آب و مایعات و مصرف غذاهای آسان هضم می شود. تنها در صورت تداوم عفونت یا عود بیماری، پزشک یا دامپزشک آنتی بیوتیک و سایر اقدامات درمانی را در نظر می گیرد.

کریپتوسپوریدیوم از بیماری های مشترک انسان و سگ

کریپتوسپوریدیوم یک ارگانیسم کوچک تک یاخته ای است که روده را آلوده می کند. این انگل در همه پستانداران از جمله سگ، گربه، گاو، انسان و همچنین حیوانات دیگر مانند پرندگان و مارها یافت می شود. انگل تک یاخته ای کریپتوسپوریدیوم توسط تماس با آب و خاک آلوده شده، انسان یا حیوانات مختلف از جمله سگ ها را آلوده می کند.

آلودگی به این انگل باعث ابتلا به بیماری به نام کریپتوسپوریدیا می شود. علائم اصلی این بیماری شامل تب، اسهال آبکی، درد شکم و کاهش وزن است. این بیماری عمدتاً در سگ های جوان دیده می شود. سگ‌ها بیشتر از هر حیوان دیگری می توانند انسان ها را به این بیماری مبتلا کنند. زیرا سگ‌ها نسبت به سایر حیوانات گونه‌های بیشتری از این انگل را در خود جای می دهند.

عفونت کریپتوسپوریدیا در انسان بیشتر کودکان را مبتلا می کند. این بیماری در افراد دچار نقص ایمنی مانند بیماران مبتلا به ایدز و سایر بیماری‌ های ویروسی، به راحتی می‌ تواند منجر به کم‌ آبی و کاهش وزن شدید بدن شود. این وضعیت هر گونه مشکل سلامتی موجود را تشدید می‌ کند و منجر به ترکیبی جدی از مشکلات می‌ شود.

تاکنون هیچ داروی موثری برای درمان این بیماری پیدا نشده است. بیماری در موارد شدید هم در انسان و هم در حیوانات سه یا چهار هفته ادامه دارد. بنابراین رعایت بهداشت بهترین راه پیشگیری از این بیماری است.

باکتری ای کولی از بیماری های مشترک انسان و سگ

باکتری ای کولی که نام کامل آن اشریشیا کلی، است در همه جا از جمله در محیط اطراف، غذاها و روده حیوانات و انسان ها وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد که اغلب سویه ها بی ضرر هستند و تنها چند سویه از این باکتری باعث ایجاد بیماری می شوند.

خطر آلودگی به این باکتری اغلب کودکان، سالمندان و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، را تهدید می کند. باکتری E.coli شایع ترین علل مسمومیت غذایی است. این باکتری می تواند روده ها، ریه ها، مجاری ادراری یا سایر قسمت های بدن را آلوده کند.

پیشگیری بهترین رویکرد است و به رعایت بهداشت به ویژه در هنگام نگهداری از حیوانات و تهیه غذا بستگی دارد. علائم بیماری در انسان و سگ ها به بافت های آسیب دیده بستگی دارد. در صورتی که باکتری روده ها را درگیر کند، علائم شامل موارد زیر خواهد بود:

• استفراغ
• تب و لرز
• کم آبی بدن
• کاهش اشتها
• درد شدید معده
• اسهال (گاهی اوقات خونی)

اگر باکتری E.coli مجاری ادراری را آلوده کند، باعث ایجاد زخم های پوستی می شود. این نوع بیماری جدی تر است و در نهایت می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.

در موارد عفونت روده، رویکرد کلی درمان حمایتی است. به این معنا که درمان شامل استراحت، نوشیدن مایعات فراوان، و گرم نگه داشتن بدن می شود. تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان انسان ممنوع است، در حالی که در سگ‌ها به عنوان اولین رویکرد درمان استفاده می‌شود.

کک از بیماری های مشترک انسان و سگ

کک ها حشرات بدون بال و بسیار ریز و کوچکی هستند که از خون انسان و حیوانات تغذیه می کنند. نیش کک ها معمولا بی خطر است و نیازی به درمان ندارد. نشانه‌ های گزش کک لکه‌ های کوچک قرمز و خارش‌دار است که به خصوص بر روی پاها و بازوها مشاهده می شوند. بدترین چیزی که در مورد کک ها می‌ تواند رخ دهد واکنش آلرژیک است که باعث التهاب قسمت‌ هایی از پوست می‌ شود.

خانواده هایی که از سگ نگهداری می کنند باید یک برنامه منظم برای پیشگیری و یا درمان کک داشته باشند. در صورت آلودگی سگ خانگی شما به کک می توانید از محصولات ضد کک مناسب برای درمان استفاده کنید. همچنین داروهای ترکیبی موثری نیز وجود دارند که باعث از بین رفتن کک و سایر حشرات مزاحم می شوند.

ژیاردیا از بیماری های مشترک انسان و سگ

ژیاردیا یک ارگانیسم کوچک تک یاخته ای است که باعث اسهال و درد شدید شکم، هم در انسان و هم در سگ ها می شود. سگ ها معمولاً از غذای آلوده ای که می خورند، یا آب راکدی که در بیرون می نوشند، به این انگل مبتلا می شوند. در انسان، رعایت ضعیف بهداشت مهمترین دلیل ابتلا به این بیماری است.

انسان ها عفونت را از طریق دست زدن به حیوانات، غذا و اشیاء آلوده یا تماس نزدیک با افراد آلوده به این انگل می گیرد.تشخیص دقیق تعداد افراد آلوده به این انگل بسیار دشوار است. زیرا در میان انسان ها و حیوانات ناقلانی هستند که هیچ علامتی از این عفونت ندارند و بنابراین، شناسایی نشده باقی می‌ مانند.

اما بررسی ها نشان می دهد که حدود 8 درصد از سگ ها به عفونت ژیاردیا مبتلا هستند. تشخیص از طریق تجزیه و تحلیل نمونه های مدفوع انجام می شود. درمان بسته به علائم و شدت بیماری شامل مصرف آنتی بیوتیک ها است.

لیشمانیا

لیشمانیا میکروارگانیسمی است که توسط پشه خاکی منتقل می شود. در حالی که این ارگانیسم‌ها معمولاً با اقلیم‌ های گرم‌تر مرتبط هستند، اما این بیماری در سال‌ های اخیر در بسیاری از کشورهای دیگر اهمیت پیدا کرده است. از آنجایی که آب و هوا به تدریج در حال گرم شدن است به احتمال زیاد این بیماری در آینده گسترش پیدا خواهد کرد.

آلودگی در انسان ها

این انگل می تواند به سه شکل مختلف انسان را آلوده کند:

• مخاطی. آلودگی به انگل باعث ایجاد زخم در مخاط بینی، دهان و گلو می شود.
• پوستی. این نوع آلودگی بیشتر در انسان ها رخ می هد و با علائم شایعی مانند زخم های پوستی همراه است.
• احشایی. انکل بر چندین اندام، عمدتاً طحال، کبد و مغز استخوان تأثیر می‌گذارد. این وضعیت در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع بسیار کشنده خواهد بود.

آلودگی در سگ ها

انگل لیشمانیا سگ ها را به روش های زیر آلوده می کند:

• پوستی. این آلودگی به صورت ضایعات پوستی، تاول های کوچک و ریزش مو مشاهده می شود. تاول ها پس از مدتی باز شده و به زخم های پوستی تبدیل می شوند.
• احشایی. به این معنی است که چندین اندام داخلی توسط انگل مورد تهاجم قرار می گیرند. اگرچه هر عضوی از بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد، اما با این حال این انگل عمدتاً به کبد، طحال و کلیه ها حمله می کند. علائم ابتلا بسیار متنوع است. به عنوان مثال بی اشتهایی، کاهش وزن، آتروفی عضلانی، بی حالی، زخم های دهان، استفراغ، کم آبی بدن و تورم مفاصل از مهمترین علائم بیماری هستند.

پروسه درمان طولانی مدت و شامل اقدامات حمایتی مانند استراحت کافی و نوشیدن مایعات فراوان است. با این حال، بررسی ها نشان می دهد که ریشه کن شدن کامل بیماری نادر است، و عود بیماری ممکن است در هر زمانی رخ دهد. همچنین، عفونت مجدد در محیط های آلوده می تواند باعث عدم موفقیت درمان شود.

لپتوسپیرا

آلودگی به این باکتری باعث ابتلا به بیماری می شود که لپتوسپیروز نام دارد. لپتوسپیروز در انسان به عنوان بیماری ویل نیز شناخته می شود. این ارگانیسم بیماری زا شرایط مرطوب را برای زندگی ترجیح می دهد. بنابراین رایج ترین راه ابتلا به عفونت در سگ ها مصرف آب از منابع آبی راکدی مانند دریاچه ها، برکه ها و غیره است.

لپتوسپیروز می تواند از سگ به انسان منتقل شود، اما با این حال بسیار نادر است. انسان ها هنگام حمام کردن و لذت بردن در فضای باز احتمال بیشتری دارد که به بیماری ویل مبتلا شوند. گروه دیگری که در معرض خطر قرار دارند، کشاورزان و افرادی هستند که با دام ها تماس زیادی دارند.

این باکتری هم در انسان و هم در سگ، عمدتاً کلیه ها و کبد را آلوده می کند. اما بیماری به راحتی به سایر اندام ها مانند سیستم عصبی، ریه ها، طحال، عروق خونی، شبکیه، ماهیچه ها، قلب، پانکراس و حتی دستگاه تناسلی گسترش می یابد.

ابتلا به لپتوسپیروز به دلیل ویژگی چند اندامی آن، باعث بروز علائم زیر می شود:

• لرز
• تب
• استفراغ
• کاهش اشتها
• ضعف عمومی
• سفتی و گرفتگی عضلات
• مشاهده خون در ادرار یا مدفوع
• تشنگی شدید و افزایش حجم ادرار
• درد شدید عضلات و در نتیجه عدم تمایل به حرکت

اولین راه پیشگیری در سگ ها استفاده از واکسیناسیون است. همچنین برای درمان سگ ها از داروهای آنتی بیوتیک به صورت داخل وریدی استفاده می شود.

کنه ها

کنه ها، انگل های کوچکی هستند که معمولاً کمتر از یک میلی متر طول دارند و در پوست سگ فرو می روند. این وضعیت باعث تحریک و التهاب پوستی در سگ ها می شود. کنه ها در پوست و گاهی اوقات در گوش زندگی می کنند و می توانند باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری های پوستی، از خشکی پوست گرفته تا ریزش مو شوند.

برخی از کنه ها به عنوان خطرات مشترک بین انسان و دام محسوب می شوند، از جمله:

کنه سارکوپتیک

آلودگی به این کنه منجر به جرب سارکوپتیک، با نام مستعار گال می شود. این بیماری بسیار مسری است و از طریق تماس مستقیم بین حیوانات و انسان منتقل می شود. کنه سارکوپتیک در پوست نفوذ می کند و در نتیجه باعث تحریک و خارش شدید می شود.

ممکن است نواحی مختلفی از پوست در نتیجه آلودگی به این کنه دچار قرمزی، التهاب، پوسته پوسته شدن و ریزش مو شوند. خارش شدید پوست اغلب علائم را شدیدتر می کند. تشخیص بیماری با خراشیدن پوست و معاینه زیر میکروسکوپ انجام می شود. درمان شامل استفاده از یک محصول ضد انگل موضعی خواهد بود.

کنه چیلتیلا

این کنه در سگ‌ها روی سطح پوست زندگی می‌کند در حالی که در انسان، کنه ماده به داخل پوست فرو می‌رود. آلودگی به این کنه باعث خارش و پوسته پوسته شدن پوست می شود. به همین علت علائم آن شبیه شوره سر است. خاراندن اغلب باعث عفونت در مقیاس کوچک یا پوستول می شود.

روش تشخیص بیماری، برداشت فلس با نوار چسب و بررسی کنه در زیر میکروسکوپ است. درمان شامل استفاده از محصولان موضعی ضد انگل می باشد.

پاستورلوز

پاستورلا یک باکتری است که می تواند در قسمت های مختلفی از بدن سگ از گوش تا مفاصل زندگی کند. آلودگی به این باکتری حتی می تواند باعث ابتلا به مننژیت شود. باکتری پاستورلا روی پوست، در دهان و روده ها زندگی می کند. این باکتری در شرایط عادی بیماری زا نیست با این حال، در شرایط مناسب، می تواند منبع ابتلا به بیماری های خطرناک باشد.

علائم کاملاً به اندام آسیبی بستگی دارد. پاستورلوز از طریق گازگرفتگی و لیسیدن زخم های باز انتشار می یابد. همچنین پاستورلا از این راه به انسان نیز منتقل می شود.در انسان شدت عفونت و نواحی درگیر بسیار متفاوت است. به عنوان مثال عفونت می تواند باعث رینیت بینی، ذات الریه یا آبسه شود. درمان کاملاً به نوع بیماری بستگی دارد.

هاری

هاری یک بیماری ویروسی بسیار جدی است که به بافت عصبی حمله می کند و تقریباً همیشه کشنده است. کسانی که قصد دارند با سگ خانگی خود به کشورهای خارجی سفر کنند باید حتما واکسیناسیون های لازم سگ را انجام دهند.

برای پیشگیری از ابتلا به هاری از نزدیک شدن به حیواناتی که رفتار عجیبی دارند خودداری کنید. حیوانات مبتلا به هاری ترس طبیعی خود نسبت به انسان را از دست می دهند. همچنین سگ خانگی خود را از حیوانات مرده، دور نگه دارید.

هاری عمدتاً از طریق گاز گرفتن یا خراش ناشی از یک سگ بیمار منتقل می‌شود. در صورت آسیب دیدن توسط یک سگ بیمار در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

درماتوفیتوز

درماتوفیتوز یک بیماری مشترک پوستی در حیوانات و انسان ها است. این بیماری با ترکیبی از علائم مختلف مانند خارش، پوسته پوسته شدن پوست، التهاب، قرمزی و تورم همراه است. علائم بیماری در سگ ها و انسان ها در اغلب موارد مشابه است. با این حال احتمال دارد در حیوانات علاوه بر خارش و ریزش مو، علائم دیگری مانند شکننده شدن پنجه ها را نیز مشاهده کنید.

درماتوفیتوز همیشه از طریق تماس مستقیم، با فرد، حیوان یا شیء آلوده به عنوان مثال حوله، شانه و غیره منتقل می شود. در انسان ها نیز مانند سگ ها، استفاده از پمادها یا کرم های ضد قارچ موضعی اولین رویکرد درمان هستند.

این بیماری از طریق تماس با اشیاء آلوده منتقل می شود، بنابراین هر وسیله مشکوک به قارچ، مانند ملافه، لباس، برس و غیره باید ضد عفونی شوند. دامپزشک با توجه به گسترش عفونت داروهایی را برای درمان سگ خانگی شما توصیه می کند.

سالمونلا

باکتری سالمونلا یکی از مهمترین بیماری های مشترک دام و انسان است که اغلب باعث ابتلا به مسمومیت های غذایی می شود. باکتری سالمونلا بیشتر اوقات بدون ایجاد علائم در بدن سگ ها زندگی می کند.

 در واقع باکتری سالمونلا در انسان یک عامل اصلی در زمینه مسمومیت غذایی است. سالمونلا باعث بیماری به نام سالمونلوز می شود. اسهال، التهاب روده همراه با درد شکم، خستگی، بی اشتهایی و کم آبی بدن از مهمترین علائم ابتلا به سالمونلوز هستند.

این عفونت روده ای دوره خود را طی می کند و به هیچ درمانی غیر از اقدامات حمایتی مانند استراحت فراوان و نوشیدن آب کافی نیاز ندارد. با این حال در صورت وخامت و شدید شدن علائم باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

کرم توکسوکارا کانیس

هیچ انگلی را نباید ساده گرفت، اما آلودگی به این کرم گرد خطرات بیشتری را به همراه دارد. آلودگی به کرم توکسوکارا، با یکی از چهار پیامد همراه است:

• شکل چشمی وضعیتی است که لاروها به سمت چشم مهاجرت می کنند.
• شکل احشایی بیماری زمانی است که لارو کرم به اندام هایی مانند کبد مهاجرت می کنند.
• عفونت به حدی کم است که بدن به سادگی با آن مقابله می کند و فرد مبتلا هرگز متوجه هیچ علامتی نخواهد شد.
• لاروها به کبد و چشم مهاجرت می کنند. بیماری درمان می شود اما خطر آسیب طولانی مدت اندام ها و کوری وجود دارد.
• انتشار این کرم از طریق مدفوع است. کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر هستند. اقدامات ساده بهداشتی خط اصلی دفاع در برابر ابتلا به عفونت است.

در صورتی که از سگ خانگی نگهداری می کنید برنامه معاینات منظم سگ را رعایت کنید. اجازه ندهید سگ‌هایتان در مناطق بازی کودکان مدفوع کنند.