علائم مشکلات دندانی اسب ها
مشکلات دندانی اسب ها
علائم مشکلات دندانی اسب ها، اگر نگاهی به دهان اسب خود بیندازید، دندان های زیادی را در آنجا مشاهده خواهید کرد. به طور متوسط، اسب ها بین 36 تا 42 دندان دارند. تعداد دندان ها معمولا به جنسیت اسب بستگی دارد.
اسب شما همچنین دارای انواع مختلفی از دندان ها است. اسب ها در طول زندگی خود، مانند انسان ها، دارای دو مجموعه مختلف دندان خواهند بود. الگوهای خاص سایشی دندان و میزان رشد آنها می توانند به شما در تعیین تقریبی سن اسب کمک کنند.
اسب ها مانند اکثر حیوانات بزرگ اهلی، گیاه خوار هستند. اگر دندان های اسب عملکرد خوبی نداشته باشند، اسب ها نمی توانند به درستی غذا بخورند. حتی ممکن است سلامت کلی آن ها در معرض خطر قرار بگیرد. برخلاف دندان های انسان، دندان های اسب به رشد خود در طول زندگی اسب ادامه می دهند. رشد مداوم دندان ها به جبران سایش ناشی از چرا و خوردن غذاهای مختلف کمک می کند. اگر دندان ها به طور مساوی ساییده نشوند، مشکلاتی پیش می آید. اسب ها در طول زندگی خود به مراقبت منظم از دندان و درمان های پیشگیرانه نیاز دارند.
علل مشکلات دهان و دندان در اسب ها چیست؟
به طور معمول، اسب ها از دندان های ثنایا، یا همان دندان های جلویی دهان برای تکه تکه کردن و خرد کردن علف ها استفاده می کنند. هنگام معاینه دهان اسب، باید اطمینان حاصل کرد که دندانهای جلویی به طور مساوی و منظم روی هم قرار می گیرند.
در شرایطی که سطح فک پایین بلندتر از فک بالا باشد یا هنگامی که فک بالا نسبت به فک پایین نا متقارن باشد. در واقع اسب دچار مشکلات مادرزادی در اسکلت دهان خود است. هر دو این نقایص مادرزادی باعث دشوار شدن جویدن غذا توسط اسب می شده و به مراقبت های دندانی منظم نیاز دارد. اگر کل نظم دندان ها غیر طبیعی باشد، منجر به سایش غیرطبیعی تمام دندان ها خواهد شد. متاسفانه، گزینه های درمانی ارتودنسی مطمئنی برای درمان یک اسب با اختلالات شدید دندانی وجود ندارد.
بیشتر غذاهای جویده شده اسب شما در اطراف دندانهای پره مولر و دندانهای آسیایی جویده می شوند. دندان ها که با نام “دندان های گونه” شناخته می شوند. به عنوان اولین مرحله هضم، فیبرهای سخت موجود در چمن، یونجه و برگ ها را خرد کرده و می شکنند. در واقع به صورت فیزیکی غذا را هضم می کنند.
عملکرد آنزیم های معده و روده برای هضم، با خرد شدن این فیبرهای سخت ساده تر می شود. بیشتر حرکت های جویدن اسب ها به گونه ای است که می تواند منجر به ایجاد نقاط تیز در لبه دندان های گونه شود. این نقاط تیز در صورت عدم سایش و صاف شدن، ممکن است باعث تحریک بافت گونه ها یا زبان شوند. همچنین هنگام سوار شدن به اسب، ممکن است برخورد پا با دهان حیوان باعث صدمه زدن به اسب شما شود.
عوارض بیماری های دهان و دندان در اسب ها چیست؟
بیماری های دهان و دندان در اسب ها می تواند با عوارض زیادی همراه باشد، از جمله:
- لبه های تیز دندان های آسیای بالا می توانند قسمت داخلی گونه اسب را برش دهند.
- اسبی که مشکل دندانی داشته باشد ممکن است به دلیل وجود احساس ناراحتی و بریدگی های داخل دهان، از خوردن غذا، تکان دادن سر و یا انجام فعالیت و ورزش و تمرین خودداری کند.
- پوسیدگی گسترده دندان ها و عفونت های همراه آن در اطراف دندان های آسیب دیده ممکن است منجر به عفونت سینوسی و مشاهده ترشحات گاه به گاه از سوراخ های بینی شود. عفونت ممکن است باعث تورم صورت یا فک نیز شود.
- برای جلوگیری از ایجاد احساس درد در دندان یا دهان، ممکن است اسب قبل از جویدن کامل، غذای خود را ببلعد که این شرایط می تواند منجر به سو هاضمه، قولنج یا خفگی شود. همچنین ممکن است در مدفوع اسب تکه هایی از غذای خرد نشده و جویده نشده مشاهده شود.
اسب ها چه زمانی به دندان پزشک نیاز دارند؟
داشتن دندان های سالم یکی از مهمترین جنبه های سلامت کلی اسب شما است. بدون مراقبت و نگهداری منظم دندان ها، اسب شما ممکن است در خوردن غذا و جویدن غذاهای خورده شده دچار مشکل شود. اگر اسب شما در دندان های خود مشکلی داشته باشد، ممکن است برخی رفتار ها را از خود بروز دهد.
مثلا اسب شما تا قبل از ایجاد مشکل در دندان، به میل و اشتهای فراوان یونجه می خورد و حتی ذره ای از غذا را هدر نمی داد. اما ناگهان مشاهده می کنید که اسب یونجه را از دهان خود بیرون ریخته و کم اشتها می شود. یا اینکه اسب شما ناگهان در هنگام نوازش سر و یال، سر خود را کنار کشیده و بی قراری می کند. هر دو این رفتار ها می توانند نشان دهنده وجود مشکل در دندان ها باشند. در چنین شرایطی باید با یک دامپزشک تماس بگیرید.
اختلالات دهان و دندان در اسب ها کدامند؟
علائم شایع وجود مشکل در سلامتی دندان های اسب شامل دشواری یا کندی در تغذیه و عدم تمایل به نوشیدن آب سرد است.
در صورت داشتن مشکل در دندان، هنگام جویدن علف ممکن است اسب برای چند لحظه مکث کرده و سپس دوباره شروع به خوردن کند. گاهی اوقات، اسب سر خود را به یک طرف مایل نگه می دارد به گونه ای که گویا احساس درد می کند.
همچنین اسب ممکن است غذای خورده شده را در دهان و به صورت گلوله ای نگه داشته، سپس غذا را بعد از اینکه به طور جزئی جویده شد، بیرون بیندازد. گاهی اوقات، توده های خوراکی نیمه جویده شده ممکن است بین دندان ها و گونه ها باقی بمانند.
اولین علائمی که نشان می دهند اسب شما دارای مشکلات دندانی است ممکن است خفیف و پنهان باشند. ممکن است ناگهان متوجه شوید که اسب همه یونجه خود را نمی خورد. یا متوجه وجود غذای خرد نشده در مدفوع حیوان شوید. اسب ممکن است هنگام خوردن غذا، لقمه ها را به بیرون دهان پرتاب کرده یا حتی مقداری از غذا را بدون جویدن و هضم مکانیکی ببلعد.
چنین رفتار هایی نشانه وجود مشکل در سلامتی دهان و دندان اسب ها است و معمولا در حیوانات سالم دیده نمی شود. در صورت عدم تشخیص به موقع و رسیدگی، ممکن است علائمی مانند کاهش وزن، بوی بد دهان و یا تورم در صورت ایجاد شود.
از دیگر علائم وجود بیماری در دندان های اسب ها می توان به ترشح بیش از حد بزاق و مشاهده خون در دهان، همراه با بوی بد ناشی از پوسیدگی دندان ها اشاره کرد. ممکن است کمبود اشتها و بی میلی نسبت به خوردن غذا های سفت همراه با از دست دادن تناسب اندام های بدن یا وضعیت نامناسب پوست نیز مشاهده شود.
اختلالات دندانی در اسب ها چگونه درمان می شود؟
اگر به طور منظم سوار اسب خود می شوید، ممکن است رفتار های غیر عادی در اسب خود مشاهده کنید. به عنوان مثال ممکن است متوجه شوید که اسب نمی گذارد یال او را نوازش کنید. یا ممکن است اسب سر خود را به صورت غیر عادی تکان دهد. حتی حساس بودن به لمس دم می تواند نشانه ای از درد باشد. به ندرت، ممکن است بعد از ایجاد زخم در گونه یا زبان، لکه های خون در دهان اسب یا اطراف دهان مشاهده کنید.
در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده در بالا، باید با یک دامپزشک تماس بگیرید. بهتر است با دامپزشکان یا تکنسین های آموزش دیده مجاز به انجام فعالیت های دندان پزشکی تماس بگیرید.
به طور کلی، اکثر دامپزشکان اسب با مراقبت های اساسی دندان پزشکی اسب آشنا می شوند. در اغلب اوقات، تنها اقدام مورد نیاز برای درمان اسب “صاف کردن” نقاط تیز است. این بدان معناست که دامپزشکان، نقاط تیز را با استفاده از یک ورق فلزی یا سایر لوازم مخصوص صاف می کنند.
گاهی اوقات ممکن است که اسب به آبسه یا شکستگی دندان دچار شود. این ضایعات باید برداشته شوند. قبل از اقدام به برداشتن ضایعات که هرگز کار ساده ای نیست. بسیاری از دامپزشکان مصرف داروی خوراکی ضد آبسه را توصیه می کنند. این دارو ها معمولا می تواند بسیاری از آبسه ها را، بدون نیاز به کشیدن دندان برطرف کنند.
اگر دندان کشیده شود، باید مراقبت های مناسب بهداشتی انجام شود. قسمت خالی لثه نیاز به تمیز کردن روزانه دارد. حتی ممکن است اسب شما برای مدتی به مصرف رژیم غذایی خاصی نیاز داشته باشد. اکثر صاحبان اسب ها ترجیح می دهند ابتدا روش دارویی و خوراکی را امتحان کنند.
کشیدن دندان در اسب ها چه زمانی توصیه می شود؟
یک مورد استثنا که در آن غالباً توصیه می شود دندان ها کشیده شوند، ایجاد دندان گرگ در اسب ها است. دندان های گرگ، دندانهای کوچکی هستند. به طور کلی بین 18 ماهگی تا سه سالگی اسب می رویند. تکان دادن های غیر عادی سر توسط اسب و تیز مقاومت در برابر کشیدن افسار و یا لمس سر، همگی می توانند علامت وجود مشکل دندان گرگ در اسب باشند. این دندان ها را می توان با تزریق داروهای بی حسی به آسانی کشید. زیرا به اندازه دندان های گونه مقاوم نیستند.
سخن آخر
بهترین راه برای رفع مشکلات دندانی اسب پیشگیری است. این باور غلط وجود دارد که تا زمانی که اسب به سن بزرگسالی نرسیده است، نباید نگران وجود مشکلات و آسیب های دندانی باشید. اما معاینات پیشگیرانه دندان پزشکی باید از زمان جوانی اسب ها انجام شوند. برای اطمینان از سلامتی اسب تان باید هر 6 ماه تا یک سال یک بار، دهان و دندان اسب خود را معاینه کنید.
در معاینات اسب های جوان، دامپزشک معالج به دنبال تشخیص مشکلاتی مانند دندان گرگ و باقی مانده دندان های شیری خواهد بود. با انجام معاینات منظم، می توانید از تشخیص و درمان به موقع مشکلات احتمالی دهان و دندان اسب اطمینان حاصل کنید.
پیشگیری بهترین روش برای حفظ سلامتی اسب هایتان است. هر چه تشخیص مشکلات و بیماری های دندان اسب به موقع انجام شود. روش های درمانی احتمالی با موفقیت بیشتری همراه خواهند بود. به همین دلیل انجام معاینات دامپزشکی از دوران جوانی اسب ها، برای تشخیص بیماری های احتمالی ضروری است.
علائم مشکلات دندانی اسب ها، اگر نگاهی به دهان اسب خود بیندازید، دندان های زیادی را در آنجا مشاهده خواهید کرد. به طور متوسط، اسب ها بین 36 تا 42 دندان دارند. تعداد دندان ها معمولا به جنسیت اسب بستگی دارد.
منابع:
https://www.msdvetmanual.com/horse-owners/digestive-disorders-of-horses/dental-disorders-of-horses
