هگزامیتیازیس در کبوتر چیست؟
هگزامیتیازیس در کبوتر زیاد شایع نیست، اما هنوز هم ممکن است که کبوترها، به بیماری هگزامیتیازیس مبتلا شوند. بدترین چیز در مورد این بیماری، این مسئله است که هیچ دارو یا واکسن خاصی علیه هگزامیتیازیس وجود ندارد. بر همین اساس ما در این مقاله، چگونگی تأثیر هگزامیتیازیس بر کبوتر، علائم، تشخیص و راه های پیشگیری از آن را بررسی می کنیم.
بهتر است بدانید که این بیماری عفونی، توسط تک یاخته ای به نام Spironucleus meleagridis ایجاد می شود. به طور کلی، این عامل بیماری زا، انواع پرندگان، از بوقلمون و طاووس تا بلدرچین را، تحت تاثیر قرار می دهد. کبوترها، با آلوده شدن به سویه دیگری به نام Spironucleus columbae به این بیماری مبتلا می شوند.
تا به امروز، هیچ موردی از بروز این بیماری در مرغ ها و خروس ها، گزارش نشده است. اگرچه این بیماری، در کشورهای آمریکای شمالی مانند کانادا و ایالات متحده شیوع کمتری دارد، اما این بیماری عفونی، کبوترها را در سایر نقاط جهان، از جمله بریتانیا و هلند نیز، تحت تاثیر قرار می دهد.
چگونه از کبوتر زخمی نگهداری کنیم؟
علت بروز هگزامیتازیس در کبوتر چیست؟
کبوترها می توانند با تماس با مدفوع پرندگان دیگر، به این عامل بیماری زا آلوده شوند. این واقعیت، همان مسئله ای است که پیشگیری و درمان هگزامیتیازیس را بسیار چالش برانگیز می کند. حتی اگر نکات و اقدامات بهداشتی را به طور عالی رعایت کنید، دستکش بپوشید، و به طور منظم محوطه زندگی کبوترهایتان را تمیز کنید، وقتی کبوترها به بیرون از قفس می روند و پرواز می کنند، باز هم می توانند با سایر پرندگان آلوده در تماس باشند.
علاوه براین، هنگامی که یکی از کبوترهای شما بیمار می شود، می تواند به طور موثر و گسترده ای، این بیماری عفونی را به هر یک از کبوترهای دیگری که در نزدیکی آن ها زندگی می کنند، سرایت دهد. به طور کلی، باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که پرندگان، به طور ناخواسته با مدفوع خود در تماس هستند و می توانند غذا و آب را آلوده کنند.
این دو راه، روش های احتمالی دیگری برای شیوع این بیماری است. اساساً با بلعیدن پاتوژن، این بیماری به این دو روش، شیوع پیدا می کند.
علائم بالینی هگزامیتیازیس در کبوترها
هر یک از پرندگانی که احتمال دارد به این پاتوژن آلوده شده باشند، ممکن است در ابتدا آلودگی شان، تعدادی علائم را بروز دهند که لزوماً مختص این بیماری نیستند. از جمله این علائم، عبارت اند از:
- افسردگی
- کاهش وزن
- کمبود اشتها
- ژولیده و بی نظم شدن پرها
مدت کوتاهی پس از اینکه کبوترها این علائم کلی بالینی را بروز دادند، شروع به دفع اسهال آبی و سبز رنگ می کنند. با توجه به اینکه پس از ابتلا کبوتر به این بیماری، اشتهای خود را، هم برای غذا و هم به آب، از دست می دهند، ناگفته نماند که در صورت عدم درمان فوری، علائم اضافی مانند تشنج نیز بروز پیدا خواهند کرد.
آن ها همچنین می توانند در عرض چند روز پس از مشخص شدن علائم اولیه، بمیرند. به همین علت، تشخیص سریع و زودهنگام ابتلای یک کبوتر به این اختلال، امری مهم و حیاتی است.
پرورش کبوتر، راهنمای کلی برای مبتدیان را بخوانید.
بیماری هگزامیتیازیس بر چه کبوترهایی تأثیر می گذارد؟
به طور کلی، کبوترهای بزرگسال، می توانند بدون بروز دادن هیچ علامت بالینی، ناقل این بیماری باشند. این شرایط، به لطف سیستم ایمنی کاملاً توسعه یافته آن ها است. با این حال، آن گروه از کبوترهایی که به این بیماری بیشتر مبتلا می شوند، کبوترهای جوان هستند، به ویژه آن هایی که سن آن ها کمتر از 12 هفته است.
از آن جایی که کبوترهای جوان نسبت به بزرگسالان، نسبت به هر بیماری مخصوص کبوترها، بسیار حساس تر هستند، در مقایسه با همتایان بزرگسال خود، علائم بسیار شدیدتری را تجربه می کنند. به همین علت، هگزامیتیازیس می تواند یک وضعیت جدی، خطرناک و حتی کشنده، برای کبوترهای جوان تر، باشد.
همین قانون در مورد کبوترهایی که اخیراً در رویدادهای مسابقه ای شرکت داده شده اند نیز صدق می کند. زیرا باید در نزدیکی پرندگان دیگر به مسابقه بپردازند. همچنین، ممکن است که در طول انجام مسابقه، کبوترهای شرکت کننده در آن رویداد، دچار استرس شده باشند.
این بدان معنی است که سیستم ایمنی آن ها، کمتر از شرایط بدون استرس، قادر به مقابله با تهاجم عامل بیماری زا یا پاتوژن به بدن خواهد بود.
بیماری هگزامیتیازیس در کبوتر چگونه تشخیص داده می شود؟
افرادی که به کبوترها علاقه دارند و از تعدادی کبوتر نگه داری می کنند، ممکن است در این مورد وسوسه شوند که فکر کنند می توانند از هر نوع دارویی، برای بهبود علائم این بیماری استفاده کنند. متاسفانه، این مسئله، باور درستی نیست. به طور کلی، عفونت های تک یاخته ای، کاملاً با عفونت های باکتریایی معمولی متفاوت هستند. به این معنی که دامپزشک شما باید داروهای خاصی را برای کاهش علائم بالینی پرندگان آلوده، تجویز کند.
دامپزشک همچنین می تواند به شما توصیه کند که برای محدود کردن گسترش بیماری بین کبوترهای تان، چه کارهایی را باید انجام دهید. در هر صورت، تشخیص بیماری هگزامیتیازیس، تقریباً همیشه شامل بررسی مدفوع کبوترها است. یک سواب کلوآکال تازه، می تواند از این نظر کاملاً آشکار کننده ابتلا به بیماری باشد.
اما متخصصان دامپزشکی می توانند از روش های تشخیصی دیگری، مانند سیتولوژی مرطوب و رنگ آمیزی گیمسا، بر روی نمونه هایی که جمع آوری کرده اند، استفاده کنند. با این حال، از آن جایی که تک یاخته ها، زمان زنده ماندن خوبی در فضای باز ندارند. اگر یکی از کبوترهای شما مرده باشد، ممکن است مجبور شوید آن را به کلینیک حیوانات ببرید تا دامپزشک بتواند روده حیوان را، بررسی کند.
تشخیص افتراقی هگزامیتیازیس در کبوتر
علاوه بر این، تشخیص افتراقی باید بین هگزامتیازیس و سایر بیماری ها، مانند موارد زیر، انجام شود:
- پاراتیفوئید
- هیستومونیازیس
- تریکومونیازیس
آیا هگزامیتیازیس قابل درمان است؟
در کشور انگلستان، این بیماری با تجویز Emtryl، که یک داروی دی متریدازول مورد استفاده در درون خوراک است، درمان می شد. متأسفانه، تجویز آن به پرندگان، اکنون غیرقانونی است. زیرا دارای طیف گسترده ای از عوارض جانبی است.
در کشور بلژیک، در حال حاضر، ترکیبی از اسپاتریکس و رونیدازول، برای درمان هگزامیتیازیس استفاده می شود و به نظر می رسد کاملا موثر باشد. این دارو باید در طول حداقل یک هفته تجویز شود تا عملکرد و تاثیر خود را به درستی ایجاد کند. رونیدازول، دارویی است که می تواند برای پیشگیری از بروز هگزامیتیازیس و همچنین سایر بیماری ها، مانند تریکومونیازیس، استفاده شود.
علاوه بر این داروهای شیمیایی و صنعتی، علاقه مندان به پرورش کبوتر، می توانند از ترکیبی از عصاره های گیاهی که با عنوان تجاری Travipharma Travi-Allicin-Plus شناخته می شوند، استفاده کنند. این محصول، به طور خاص برای کبوتر طراحی می شود. حاوی تعدادی عصاره گیاهی (مانند اکیناسه، شیرین بیان و آلیوم ساتیوم) و همچنین ویتامین B2 می باشد.
خود دارو نمی تواند برای درمان اشکال حاد هگزامیتیازیس استفاده شود، اما زمانی که در کنار سایر درمان ها تجویز شود، می تواند به پیشگیری از بروز این بیماری کمک کند و در صورت بروز عفونت مزمن، می تواند تا حدودی از سیستم ایمنی پرندگان حمایت کند.
حتی اگر درمان خاصی برای هگزامیتیازیس کبوتر وجود نداشته باشد، آنتی بیوتیک ها نتایج خوبی ارائه می دهند. این مسئله، به علت وجود ضایعاتی است که تک یاخته ها، بر روی سیستم گوارشی پرندگان ایجاد می کنند، که اغلب می تواند راه ورود باکتری های بالقوه بیماری زا باشد.
پیشگیری از بروز هگزامیتیازیس در کبوترها
این انگل، تک یاخته بسیار شایع است و می تواند توسط کبوترها و سایر پرندگان وحشی حمل شود، به این معنی که پیشگیری از بروز این عفونت در کبوترها، می تواند کاری بسیار چالش برانگیز باشد. با این حال، رعایت نکات بهداشتی در حد عالی و اطمینان از جداسازی پرندگانی که شروع به بروز علائم می کنند، از بقیه کبوترها، می تواند مفید باشد.
همچنین شایان ذکر است که بیماری Hexamitiasis تمایل دارد کبوترها را در دوره های خاصی تحت تاثیر قرار دهد. اگر کبوترهای جوانی دارید و از آن ها مراقبت می کنید، جدا کردن خانواده آن ها از بقیه، می تواند از ابتلا آن ها به هگزامیتیازیس، پیشگیری کند.
استفاده از سیستم گرمایشی مناسب
همچنین، زمانی که فصل سرما شروع می شود، ایده خوبی است که مطمئن شوید که پرندگان شما به خوراک و منابع آب بهداشتی دسترسی دارند. استفاده از سیستم های گرمایشی و اطمینان از اینکه کبوترهای شما هرگز دچار سرما نمی شوند، می تواند به سیستم ایمنی آن ها برای مقابله بهتر با هر گونه عفونت بالقوه، از جمله عفونت های اسپیرونوکلئوس کلمبا، کمک کند.
نکته دیگری که باید در رابطه با این بیماری کبوتر انجام دهید، این است که با توجه به این که تک یاخته ها در محیط های مرطوب بهتر زنده می مانند، به همین علت، توصیه می کنیم از باقی ماندن هر گونه نواحی مرطوب در اطراف آبخوری ها یا دانخوری های کبوترها، جلوگیری کنید. زیرا این دو قسمت، مکان هایی هستند که کبوترها می توانند به راحتی به این بیماری مبتلا شوند.
با وجود این که این شرایط، ممکن است به این معنی باشد که شما باید هر روز یا حتی چندین بار در طول روز این نواحی را بررسی کنید، شاید بهترین راه برای پیشگیری از بروز بیماری هگزامیتیازیس در میان کبوترها، همین کار باشد. هر زمان کبوترهای جدیدی را به جمعیت قبلی کبوترهای خود اضافه می کنید، مطمئن شوید که آن ها را به مدت یک یا دو هفته قرنطینه کرده اید.
این کار، به این علت انجام می شود که مطمئن شوید که کبوترهای تازه وارد، علائمی از خود بروز نمی دهند. در غیر این صورت، شما خطر ابتلا همه پرندگان به هگزامیتیازیس را ایجاد خواهید کرد. اگر سوال بیشتری درباره این بیماری دارید، با یک دامپزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
سخن آخر
هگزامیتیازیس یک بیماری تک یاخته ای است که گونه های مختلف پرندگان، از جمله کبوتر را، مبتلا می کند. کبوترهای بزرگسال، می توانند بدون بروز هیچ علامت خاصی، ناقل این تک یاخته باشند. اگرچه آن ها مقادیر زیادی از پاتوژن را از طریق مدفوع خود در محیط پخش می کنند.
این بیماری، به ویژه برای کبوترهای جوان و تحت استرس، خطرناک است. با دامپزشک خود در مورد چگونگی پیشگیری و درمان این بیماری صحبت کنید.
برنامه واکسیناسیون کبوتر چگونه است؟
