سبوره در حیوانات، از علت تا درمان

سبوره در حیوانات نوعی اختلال کراتینیزاسیون است که با چربی مو و پوسته پوسته شدن پوست مشخص می شود. سبوره اولیه خارش ندارد. سبوره اولیه با استحمام مکرر و تجویز ویتامین A یا یک رتینوئید درمان می شود.

• سبوره ایدیوپاتیک اولیه یک بیماری پوستی است که بیشتر در سگ ها و بندرت در گربه ها دیده می شود. این بیماری به علت نقص کراتینیزاسیون است که منجر به چربی بیش از حد پوست و پوشش مو و اغلب التهاب و عفونت ثانویه می شود.
• سبوره ثانویه، که در آن یک بیماری زمینه ای اولیه باعث علائم بالینی مشابه می شود، شایع تر از سبوره اولیه است. سبوره ثانویه احتمال دارد با خارش همراه و یا اصلا خارش نداشته باشد.

سبوره در اسب معمولاً به صورت pemphigus foliaceus یا sarcoidosis بیماری مزمن گرانولوماتوز ثانویه تشخیص داده می شود .

علت های سبوره در حیوانات

سبوره اولیه با رد علل اصلی سبوره ثانویه تشخیص داده می شود. سبوره اولیه یک اختلال پوستی ارثی است که با کراتینه شدن ناقص اپیدرم، اپیتلیوم فولیکول مو یا پنجه مشخص می شود. این وضعیت بیشتر در نژاد های زیر دیده می شود :

• داشوندز
• سگ های باس
• چوپانان آلمانی
• کوکر اسپانیل آمریکایی
• لابرادور و گلدن ریتریور
• اسپانیل اسپرینگر انگلیسی
• West Terrier White Terriers

معمولاً سابقه خانوادگی در بیماری سبوره وجود دارد که نشان دهنده عوامل ژنتیکی است. این بیماری از سنین جوانی معمولاً ( 18-24 ماه کمتر) شروع می شود و به طور معمول در طول زندگی حیوان پیشرفت می کند.

تشخیص سبوره در حیوانات

برای تشخیص سبوره اولیه، شرایط باید خارش نداشته باشد و آزمایشات زیر انجام شود :

• تست پوست برای رد كردن دمودیكوز
• آزمایش خون برای رد غدد درون ریز
• سیتولوژی پوست برای رد درماتیت باکتریایی و مخمری

اگر همه این آزمایشات طبیعی باشد، برای تایید تشخیص سبوره اولیه، باید نمونه برداری از پوست انجام شود.

اکثر حیوانات سبورئیک دچار سبوره ثانویه هستند که در آن یک بیماری اساسی زمینه ای باعث پوسته پوسته شدن بیش از حد، یا چربی پوست می شود، که اغلب با پوستی پوستی سطحی، عفونت مالاسزیا (مخمر) و آلوپسی همراه است. شایع ترین دلایل اساسی آن غدد درون ریز و آلرژی است. برای درمان آن شناسایی علت اصلی بیماری سبوره مهم است. درمان های تسکینی باید همزمان انجام شود تا حد امکان بلافاصله بهبود یابد.

بیماری های زمینه ای احتمال دارد همراه با سبوره به عنوان مشکل اصلی باشد. نشانه ها (سن، نژاد، جنسیت) و سابقه می تواند به تشخیص علت اصلی کمک کند .در صورت شروع از سن پایین ۵ سال احتمالاً علت آن آلرژی های محیطی (درماتیت آتوپیک) است، در حالی که علت ابتلا به بیماری سبوره در حیوانات میانسال یا مسن، احتمال بروز آندوکرینوپاتی یا نئوپلازی (به خصوص لنفوم پوستی) بیشتر است.

تعیین درجه خارش در سبوره حیوانات

درجه خارش نیز باید تعیین شود. اگر خارش کم باشد، غدد درون ریز، سایر بیماری های داخلی یا برخی بیماری های محدود شده به پوست (به عنوان مثال، دمودیکوز یا آدنیت سباسه) باید کنار گذاشته شوند. اگر خارش زیاد باشد، باید آلرژی و بیماری های خارج رحمی (به عنوان مثال گال، کک) در نظر گرفته شود. با این حال، خارش کم کمک می کند تا آلرژی، گال و سایر بیماری های خارش به عنوان علت اصلی حذف شود.

سایر موارد مهم شامل موارد زیر است:

• پودرما
• تاثیرات محیطی
• تنوع فصلی در علائم
• رفتار جستجوی گرما
• خطر زئونوز یا سرایت
• چرخه های فحلی غیرطبیعی
• پاسخ به تغییرات رژیم غذایی
• پلی اوریا، پلی دیپسی یا چند فاژیا
• پاسخ به داروهای قبلی (از جمله کورتیکواستروئیدها، آنتی بیوتیک ها، ضد قارچ ها، آنتی هیستامین ها یا درمان های موضعی)

طول مدت و شدت بیماری و همچنین میزان ناامیدی مالک، از عوامل مهم در تعیین برنامه تشخیصی است.

آزمایشات تشخیصی برای سبوره در حیوانات

اولین معاینه بدنی، شامل سیستم های اندام های داخلی و معاینه پوستی کامل، در شناسایی علت اصلی است. معاینه پوست باید نوع و توزیع ضایعات مانند وجود آلوپسی ؛ و درجه بو، چربی و بافت پوست و کت مو را ثبت کند. وجود پاپول های فولیکولی، پوسته و کلارت های اپیدرمی معمولاً نشان دهنده وجود یک پودرما سطحی است. هایپرپیگمنتیشن نشان دهنده تحریک مزمن پوست است که با عفونت یا التهاب و خارش مزمن همراه است. هنگام ارزیابی یک حیوان سبورئیک، همیشه باید به عفونت مخمر ( Malassezia spp) توجه شود.

عفونت ثانویه در بیشتر موارد بیماری سبوره نقش بسزایی دارد. ناهنجاری های سبوم و کراتینیزاسیون که در سبوره شایع است اغلب شرایط خوبی را برای عفونت های باکتریایی و مخمری فراهم می کند. خود زخمی که در حیوانات خارش ایجاد می کند احتمال عفونت ثانویه را افزایش می دهد. عفونت ها به خارش اضافه می شوند و معمولاً مسئول مقدار قابل توجهی از التهاب، پاپول، پوسته، آلوپسی و فلس هستند.

یکی از اولین مراحل تشخیصی، به دست آوردن سیتولوژی سطحی مناطق آسیب دیده برای شناسایی مقدار و نوع باکتری یا مخمر موجود است. نوتروفیل های زیادی وجود داشته باشد، احتمالاً بیماری پودرما وجود دارد. علاوه بر درمان سیستمیک، شامپوهای موضعی به درمان عفونت های ثانویه نیز کمک می کنند. عفونت در یک سگ سبورئیک با خارش، احتمال دارد باعث خارش شود. علاوه بر در نظر گرفتن آلرژی به عنوان بیماری زمینه ای در این سگ ها، شاید بیماری های غیر خارش دار (به عنوان مثال، غدد درون ریز) هم در تشدید عفونت ها نقش داشته باشند.

پس از رفع عفونت ها، سایر آزمایش های تشخیصی که باید مورد بررسی قرار گیرند شامل خراش های متعدد پوست عمیق، کشت درماتوفیت، اسمیرهای تحت تأثیر، تریکوگرام و شانه زدن کک است. اگر این موارد، منفی یا طبیعی باشد، نمونه برداری از پوست، CBC، مشخصات بیوشیمیایی سرم و تجزیه و تحلیل کامل ادرار، حداقل اطلاعات را کامل می کند.

درمان سبوره در حیوانات

درمان سبوره اولیه

درمان برای سبوره اولیه، شامل حمام مکرر، همراه با ویتامین A یا یک رتینوئید است. درمان سبوره ایدیوپاتیک اولیه شامل استحمام سگ 2-3 بار در هفته تا رسیدن به اثر مطلوب است. استحمام 1-2 بار در هفته برای نگهداری کافی است. شامپوهایی که حاوی کلرهگزیدین، کوهمازازول و فیتوسفینگوزین هستند اغلب تجویز می شوند. با این حال، اگر همچنان ادامه دارد می توان از یک شامپو بنزوئیل پراکسید و یا سلنیوم سولفید استفاده کرد.

درمان سبوره ثانویه

درمان سبوره ثانویه بسیار پیچیده تر است. برای درمان سبوره با پودرما، باید همزمان یک آنتی بیوتیک با حساسیت شناخته شده در برابر Staphylococcus pseudintermedius استفاده شود. از آنجا که بیشتر عفونت های استافیلوکوکی در موارد سبوره، پودرم های سطحی هستند، حیوان باید حداقل 4 هفته تحت درمان قرار گیرند. سبوره همراه با درماتیت همزمان مالاسزیا احتمال دارد به روش سیستمیک با آزول مانند کتوکونازول یا فلوکونازول (5 میلی گرم در کیلوگرم در روز به مدت 4 هفته) درمان شود یا به صورت موضعی با یک شامپو ضد قارچ، کف یا اسپری درمان شود.

شامپو درمانی برای سبوره حیوانات

علاوه بر پرداختن به هرگونه عفونت ثانویه، معمولاً برای کمک به کنترل سبوره و تسریع در بازگشت پوست به حالت طبیعی، ضد خارش و شامپو درمانی لازم است. شامپو درمانی می تواند تعداد باکتریها و مخمرهای سطح پوست، مقدار و سبوم موجود و سطح خارش را کاهش دهد. همچنین به عادی سازی میزان گردش اپیدرم کمک می کند.

اکثر مواد موثره موجود در شامپوها را می توان براساس تأثیرات آنها به عنوان کراتولیتیک، کراتوپلاستیک، نرم کننده، ضد خارش یا ضد میکروب دسته بندی کرد.

محصولات کراتولیتیک شامل گوگرد، اسید سالیسیلیک، سولفید سلنیوم، پروپیلن گلیکول، اسیدهای چرب و بنزوئیل پراکسید است.. آنها با کاهش آسیب سلولی سلولهای شاخی را از بین می برند. این وضعیت باعث کاهش مقیاس و احساس لطافت پوست می شود. شامپوهایی که حاوی محصولات کراتولیتیک هستند، در طول 14 روز اول درمان، غالباً پوسته پوسته شدن را تشدید می کنند. با ادامه استحمام آنها برداشته می شوند، اما باید به صاحبان آنها هشدار داده شود که مقیاس زدایی اغلب در ابتدا بدتر می شود.

نرم کننده ها برای هرگونه درماتوز پوسته پوسته شده استفاده می شوند، زیرا از بین رفتن آب ترانسپیدرمال را کاهش می دهند. آنها بعد از آبرسانی به پوست بسیار موثر بوده و پس از شستشو با مواد کمکی عالی هستند. عوامل ضد باکتری شامل بنزوئیل پراکسید، کلرهگزیدین ،اتیل لاکتات، تریس-EDTA و تریکلوزان هستند. مواد ضد قارچ شامل کلرهگزیدین، گوگرد، کتوکونازول و میکونازول است. اسیدهای بوریک و استیک نیز به عنوان ضد میکروبی موضعی استفاده می شوند.

مهم است که بدانید مواد تشکیل دهنده شامپو به طور جداگانه چگونه عمل می کنند، و همچنین هرگونه اثرات افزودنی یا هم افزایی آنها چه اثراتی دارد، زیرا بیشتر شامپوها ترکیبی از محصولات هستند.

انتخاب شامپو ضد شوره ای مناسب بر اساس پوسته مو و پوسته پوسته شدن و چربی پوست است که چهار مورد کلی وجود دارد:

• پوسته پوسته شدن ملایم و بدون چربی
• پوسته پوسته شدن متوسط تا مشخص و چربی خفیف (شایع ترین)
• پوسته پوسته شدن متوسط تا مشخص و چربی متوسط
• پوسته پوسته شدن خفیف و چربی مشخص شده

این دسته ها برای انتخاب نوع شامپوی درمانی لازم در نظر گرفته شده اند. با این حال، همه عوامل برای هر حیوان باید در نظر گرفته شود.

انواع شامپو ها برای سبوره در حیوانات

حیواناتی با پوسته پوسته شدن ملایم و بدون چربی به شامپوهای ملایم، پاک کننده، ضد حساسیت یا مرطوب کننده نیاز دارند. این شامپوها برای حیواناتی که تغییرات سبوره خفیف دارند، توسط شامپوهای دارویی تحریک می شوند، استفاده شده است. این محصولات اغلب حاوی روغن های نرم کننده، لانولین، اسید لاکتیک، اوره، گلیسیرین یا اسیدهای چرب هستند. از اسپری های نرم کننده یا شستشو اغلب بهمراه این شامپوها استفاده می شود.

حیواناتی با پوسته پوسته شدن متوسط تا مشخص و چربی ملایم باید با شامپوهایی که حاوی گوگرد و اسید سالیسیلیک هستند شستشو داده شوند. هر دو عامل کراتولیتیک، کراتوپلاستیک، ضد باکتری و ضد خارش هستند. علاوه بر این، گوگرد ضد انگلی و ضد قارچ است. برخی از این شامپوها نیز حاوی مواد تشکیل دهنده ضد باکتری، ضد قارچ، و مرطوب کننده هستند، که می تواند کنترل پوستی ثانویه، کمک مالاسزیا SPP، و پوسته پوسته شدن بیش از حد را فراهم کنند.

شامپوهایی که حاوی اتیل لاکتات هستند، PH پوستی را کاهش داده و کراتینه سازی را نرمال، چربی ها را محلول و ترشحات چربی را کاهش می دهد. این اقدامات همچنین منجر به فعالیت ضد باکتریایی قوی می شوند. در گذشته سگ هایی با پوسته پوسته شدن متوسط تا شدید و چربی متوسط اغلب با شامپوهای حاوی تار درمان می شدند. با این حال، از آنجا که شامپوهای تار معمولاً بوی نامطبوعی دارند و احتمال دارد تحریک کننده باشند، معمولاً دیگر توصیه نمی شوند.

شامپوهایی حاوی بنزوئیل پراکسی

در حیواناتی که دارای چربی شدید و پوسته پوسته شدن حداقل هستند، بوی عمیق، التهاب و یک بیماری پوستی دراماتیک ثانویه یا پوستی مالاسزیا اغلب وجود دارد. شامپوهایی که حاوی بنزوئیل پراکسید هستند، چربی زدایی همراه با فعالیت های شستشو دهنده ضد باکتری و فولیکولار را انجام می دهند. از آنجا که شامپوهای بنزوئیل پراکسید از جمله عوامل قوی چربی زدایی هستند، می توانند تحریک کننده و خشک شوند. سایر شامپوهای ضد باکتری در حیواناتی که دارای پودرما سطحی هستند بدون چربی قابل توجهی مناسب ترند. این شامپوها معمولاً حاوی 2٪ -4٪ کلرهگزیدین هستند که اغلب همراه با tris-EDTAیا اتیل لاکتات می باشد.

ژل های بنزوئیل پراکسید (5٪) گزینه های مناسبی برای اقدامات ضد باکتریایی، چربی زدایی یا برافروختگی فولیکولی استفاده می شوند. بااین حال، این ژل ها احتمال دارد تحریک کننده نیز باشند.

منبع :

https://www.msdvetmanual.com/integumentary-system/seborrhea/seborrhea-in-animals