لیشمانیا در سگ ها

لیشمانیا در سگ یک بیماری جدی است که می تواند سگ ها را در هر سن و اندازه ای درگیر کند. اگرچه سگ هایی که از لیشمانیا رنج می برند، اغلب به لطف معالجه دامپزشکان که به آنها در کاهش علائم کمک می کنند، زنده می مانند. با این حال، پیشگیری بهتر است. زیرا درمان کامل بیماری غیرممکن است.

امروزه، به لطف دامپزشکی پیشرفته، می توان گفت که بسیاری از حیوانات خانگی مبتلا به لیشمانیا بدون مشکل زنده می مانند و بعداً می توانند یک زندگی تقریباً عادی داشته باشند. در این مقاله از دام و پت می خواهیم به شما هر آنچه را که باید در مورد لیشمانیا در سگ ها بدانید، بگوییم و کمک کنیم تا در صورتی که سگ خانگی شما از آن رنج می برد، علائم آن را شناسایی کنید.

لیشمانیوز یک بیماری است که توسط انگلی به نام لیشمانیا ایجاد می شود. این انگل در بدن یک پشه قرار دارد که به عنوان یک ناقل عمل می کند. یعنی این پشه است که انگل را از طریق نیش خود به سگ منتقل می کند. پشه خاکی عامل انتقال این بیماری است که در گرم ترین ماه ها معمولا از اردیبهشت تا شهریور در محیط یافت می شود.

این موجود، پشه ای است که به طور طبیعی در منطقه مدیترانه زندگی می کند. این نکته بدان معنی است که اگر هیچ گونه درمان زیست محیطی صورت نگیرد. ریشه کن کردن آن و محافظت از سگ هایی که در آن منطقه زندگی می کنند، دشوار است.

هیچ نژادی از سگ وجود ندارد که استعداد بیشتری برای ابتلا به این بیماری داشته باشد، تمام سگ هایی که در معرض این نیش قرار می گیرند می توانند به این بیماری مبتلا شوند.

علائم لیشمانیا در سگ های خانگی

ابتدا ذکر این نکته ضروری است که لیشمانیوز یک بیماری با دوره کمون بین 3 تا 18 ماه است. بنابراین ممکن است سگ با وجود بیمار بودن هیچ علامتی نداشته باشد. هنگامی که بیماری در مرحله کمون است، سگ خانگی ممکن است علائم زیر را نشان دهد:

• بیماری های پوستی
• ریزش مو به خصوص در پاها و اطراف سر
• کاهش وزن قابل توجه، اگرچه بدون کاهش اشتها است.

در مراحل پیشرفته ‌تر بیماری می ‌توان مجموعه‌ای از علائم را پیدا کرد که وضعیت نارسایی کلیوی را نشان می‌ دهند. در این مرحله سگ ها ممکن است از موارد زیر رنج ببرند:

• کم خونی
• فشار خون بالا
• در برخی موارد مرگ

اگر‌ درباره هر کدام از این موارد سوالی دارید، با یک دامپزشک تماس بگیرید‌.

درمان لیشمانیا در سگ ها

بسیار مهم است که برای درمان سگ خانگی خود با یک دامپزشک مشورت کنید. دامپزشک از طریق انجام آزمایش خون و سایر آزمایشات تشخیص مناسب را انجام می دهد. به خاطر داشته باشید که هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان نتیجه بهتری در پی خواهد داشت. زیرا درمان همیشه در مراحل اولیه موثرتر است.

لیشمانیوز یک بیماری مزمن است، اما درمان آن می تواند سلامت حیوان را حفظ کند. برنامه درمانی شامل مصرف دارویی است که نیاز به تزریق دارد. این دارو برای چندین هفته تجویز  می شود و باتوجه به پاسخ حیوان ممکن است لازم باشد چرخه تکرار شود.

به یاد داشته باشید که پیشگیری مهم است. گاهی اوقات این کار به سادگی خرید یک قلاده آغشته به یک حشره کش خاص است که به تدریج آزاد می شود و به مدت 6 ماه عمل می کند. و فراموش نکنید که برنامه کرم زدایی و واکسیناسیون سگ خانگی خود را دنبال کنید. درباره برنامه درمانی مناسب برای سگ خانگی تان، با یک دامپزشک صحبت کنید.

لیشمانیوز احشایی در سگ های خانگی چیست؟

لیشمانیازها، بیماری های طیفی هستند که توسط انگل های تک یاخته ای از جنس لیشمانیا ایجاد می شوند. علائم کلیدی از ضایعات پوستی موضعی گرفته تا لنفادنوپاتی و نارسایی کلیه در اثر بیماری احشایی متغیر است. تشخیص اغلب از طریق سرولوژی، با آزمایش‌های کمی سرولوژیک مانند سنجش ایمونوفلورسانس یا الایزا به عنوان تأیید انجام می ‌شود.

گزینه های درمانی توسط دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی در مناطق بومی بیماری های انسانی و داروهایی که توسط FDA در ایالات متحده تایید شده اند، محدود شده است. اما شامل استفاده ترکیبی از آلوپورینول با میلتفوسین، یا آمفوتریسین لیپوزومال B در ایالات متحده، و گلوکانتیم در سطح بین المللی است.

لیشمانیوز یک بیماری است که توسط انگل های تک یاخته ای از جنس لیشمانیا ایجاد می شود و از طریق نیش پشه خاکی ماده فلبوتومین منتقل می شود. بیش از 23 گونه از لیشمانیا توصیف شده است که بیشتر آنها مشترک بین انسان و دام هستند. مهمترین انگل لیشمانیا که حیوانات اهلی را تحت تأثیر قرار می دهد L infantum است که در آمریکای لاتین به نام L chagasi نیز شناخته می شود.

سگ ها میزبان اصلی برای لیشمانیوز احشایی انسان ناشی از L infantum هستند و این بیماری به طور بالقوه در سگ ها و افراد کشنده است. از آن جایی که اندام‌ های داخلی و پوست سگ تحت تأثیر قرار می ‌گیرند، بیماری سگ را لیشمانیوز احشایی یا پوستی سگ می ‌نامند.

گربه ها، اسب ها و سایر پستانداران می توانند توسط L infantum یا دیگر گونه های لیشمانیا بیمار شوند. با این حال، بروز این بیماری در گربه ها نادرتر از سگ ها است و می تواند در اندام های پوستی یا احشایی ظاهر شود.

انتقال و پاتوژنز لیشمانیا در سگ های خانگی چگونه است؟

لیشمانیا یک انگل دو فازی است که چرخه زندگی خود را در دو میزبان کامل می کند: یک پشه خاکی که شکل پروماستیگوت خارج سلولی تاژکدار را در خود جای می دهد و دیگری یک پستاندار که در آن شکل انگل آماستیگوت داخل سلولی ایجاد می شود.

انتقال توسط دو مسیر اصلی تایید شده است، حمل این انگل توسط مگس شنی فلبوتومین انجام و به صورت عمودی از این پشه به توله سگ منتقل می شود. انتقال پشه خاکی فرآیند پیچیده ای است که نیاز به سازگاری ویژه بین میزبان پشه خاکی و گونه خاص لیشمانیا منتقل شده دارد.

گونه های متعددی از پشه خاکی وجود دارد که تنها تعداد کمی از آن ها ناقلین لیشمانیا هستند. سگ های با یا بدون علائم بالینی به پشه خاکی مسری هستند و ممکن است لیشمانیا را منتقل کنند. علاوه براین، انتقال عمودی مادرزادی لیشمانیوز سگ از یک پشه بیمار به فرزندان آن گزارش می شود.

انتقال فرآورده های خونی

همچنین، این واقعیت نیز نشان می دهد که ابتلا از طریق انتقال فرآورده های خونی از سگ های بیمار باعث بروز عفونت در گیرندگان می شود. انتقال مستقیم سگ به سگ از طریق تماس به عنوان یک روش انتقال بیماری در چندین گزارش موردی بیان شده است که در آن دعوای خانگی یا تماس با سگ های بیمار تنها تماس احتمالی است.

گمان می ‌رود که سگ ‌ها معمولاً توسط پروماستیگوت‌ های L infantum که از طریق نیش پشه خاکی بیمار به پوست نفوذ می ‌کنند، بیمار می ‌شوند. پروماستیگوت ها به ماکروفاژهای میزبان حمله کرده و به صورت آماستیگوت های داخل سلولی تکثیر می شوند.

پاسخ‌ های ایمنی در زمان عفونت و پس از آن به نظر می ‌رسد مهم ‌ترین عامل در تعیین اینکه آیا عفونت پایدار ایجاد می ‌شود و از بیماری تحت بالینی به بیماری بالینی پیشرفت می ‌کند یا خیر، هستند. دوره نهفتگی ممکن است از ماه ها تا سال ها طول بکشد و در طی آن انگل در سراسر بدن میزبان و در درجه اول به اندام های سیستم همولنفاتیک پخش می شود.

سن، نژاد، ژنتیک میزبان، تغذیه، بیماری ‌های عفونی و غیرعفونی همزمان و سایر عوامل نیز ممکن است بر پیشرفت از عفونت به بیماری بالینی تأثیر بگذارند.

یافته های بالینی درباره لیشمانیوز در سگ های خانگی

لیشمانیوز سگ یک بیماری چند سیستمی با طیف بسیار متغیر پاسخ های ایمنی و تظاهرات بالینی است. در مناطق بومی، شیوع سگ های حامل عفونت بسیار بیشتر از سگ هایی است که بیماری بالینی را نشان می دهند. بیماری بالینی با یک پاسخ آنتی بادی مشخص همراه است که محافظتی ایجاد نمی کند.

در واقع، مکانیسم های با واسطه ایمنی مسئول بسیاری از آسیب ها در لیشمانیوز سگ هستند. وضعیت معمول گزارش شده توسط صاحبان سگ های مبتلا به بیماری بالینی ناشی از L infantum شامل ظهور ضایعات پوستی، ناهنجاری های چشمی یا اپیستاکسی است. این علائم اغلب با کاهش وزن، عدم تحمل ورزش و بی حالی همراه است.

یافته های اصلی معاینه فیزیکی عبارت اند از:

• طحال در 10 تا 53 درصد
• لنفادنومگالی در 62 تا 90 درصد
• بیماری چشمی در 16 تا 81 درصد
• ناهنجاری های پوستی در 80 تا 90 درصد سگ ها
• رشد غیر طبیعی ناخن (ونیکوگریفوز) در 20٪ – 31٪.

علاوه براین، سایر علائم بالینی ممکن است شامل پلی اوری و پلی دیپسی ناشی از بیماری کلیوی، استفراغ، کولیت، ملنا و لنگش ناشی از ضایعات مفصلی، عضلانی یا استخوانی باشد. تنها نشانه های بیماری می تواند شامل اپیستاکسی، ناهنجاری های چشمی، یا تظاهرات بیماری کلیوی بدون ناهنجاری های پوستی باشد.

ضایعات پوستی مرتبط با لیشمانیوز سگ شامل درماتیت لایه بردار است که می تواند در صورت، گوش ها و اندام ها عمومی یا موضعی باشد. علاوه براین، درماتیت اولسراتیو، ندولر یا پوستی مخاطی نیز دیده می شود. زخم های پوستی روی گوش یا سایر نقاط ممکن است با خونریزی قابل توجهی همراه باشد.

یک شکل خفیف درماتیت پاپولار در سگ ‌ها گزارش شده است که علائم دیگری از بیماری وجود ندارد. ضایعات چشمی یا دور چشمی شامل کراتوکونژونکتیویت و یووئیت است.